9. Dadl: Egwyddorion Cyffredinol y Bil Rheoleiddio Landlordiaid Cymdeithasol Cofrestredig (Cymru)

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:00 pm ar 13 Chwefror 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Rebecca Evans Rebecca Evans Labour 6:00, 13 Chwefror 2018

(Cyfieithwyd)

Drwy'r dyfarniadau a'r safonau y mae'n rhaid i'n landlordiaid cymdeithasol cofrestredig lynu atynt yng Nghymru, maen nhw'n glir iawn ynghylch eu diben o ran cynnal pwyslais cryf ar ddarparu tai cymdeithasol ar gyfer y bobl sydd fwyaf eu hangen—tai cymdeithasol o ansawdd da. Hefyd, drwy ein fframwaith rheoleiddio, mae gennym gyfle i ymchwilio i ba raddau y mae landlordiaid cymdeithasol cofrestredig yn buddsoddi eu hymdrechion a'u hadnoddau mewn busnes y byddem ni o'r farn nad yw y busnes craidd. Mae'r rhain yn drafodaethau y byddem ni'n eu cael ar gam cynnar iawn gyda landlordiaid cymdeithasol cofrestredig, dylent ddod i lefel a oedd yn peri pryder i ni.

Byddwn i hefyd yn dweud bod David Melding yn gywir yn yr ystyr bod y trafodaethau gawsom hefyd gyda'r Swyddfa Ystadegau Gwladol am y ffaith nad oeddynt yn barod i gynnal trafodaeth ar ffurf deialog gyda ni o ran y syniadau a'r pryderon ac ati a ddygwyd ymlaen—. Fodd bynnag, nid yw hynny'n cynnwys y mater hwnnw o eglurder o ran swyddogaeth, neu statws, ddylwn i ddweud, cynghorwyr awdurdodau lleol ar y bwrdd, ac rydym yn dal i geisio cael rhywfaint o eglurder gyda'r Swyddfa Ystadegau Gwladol, a chyn gynted ag y cawn yr eglurder hwnnw, byddwn yn ei rannu gyda'r pwyllgorau.

Hoffwn droi at y tenantiaid, a hawliau tenantiaid ac ymgysylltu â thenantiaid a'u llais, oherwydd mae hyn yn rhywbeth sy'n amlwg wedi bod o bryder i aelodau'r pwyllgor, yn y ddadl heddiw ac i eraill drwy gydol hynt y Bil hyd yma. Mae'n werth myfyrio ar y dystiolaeth a roddwyd yn ystod y broses graffu gan gadeirydd Tai Cymunedol Cymru, a ddywedodd,

Rwy'n credu mai'r niwed gwirioneddol i denantiaid, i fod yn hollol onest, fyddai pe na byddem yn cael y Bil hwn drwyddo i'n galluogi i gael ein hailddosbarthu, a gwn fod Tai Cymunedol Cymru heddiw wedi anfon neges e-bost at holl Aelodau'r Cynulliad â gwybodaeth fanwl, yn nodi'r pryderon sydd gan y pwyllgor ynghylch swyddogaeth tenantiaid mewn newidiadau cyfansoddiadol penodol a chytuno bod gan denantiaid swyddogaeth hanfodol o ran craffu ar y landlordiaid. Fel busnesau annibynnol, mae gan gymdeithasau tai amrywiaeth o ffyrdd y maen nhw'n cynnwys tenantiaid yn y prosesau craffu a llywodraethu, maen nhw'n dweud wrthym, ac maen nhw'n gweithio'n barhaus i wella yn y maes hwn. Ond mae Tai Cymunedol Cymru heddiw wedi bod yn glir iawn eu bod yn credu nad oes angen newidiadau i'r ddeddfwriaeth i wella yn y maes hwn, ac y gellir cyflawni hyn drwy gyd-ddatblygu canllawiau statudol rhwng Llywodraeth Cymru, y sector cymdeithasau tai a chyrff tenantiaid sy'n sicrhau bod tenantiaid yn cael eu cynnwys mewn penderfyniadau neu newidiadau cyfansoddiadol. Dyna'n sicr y modd y byddwn—[torri ar draws.]

Dydw i ddim yn siŵr pwy oedd yn sefyll yn gyntaf. Rwy'n credu mai Mark oedd yn gyntaf.