Part of 3. Cwestiynau Amserol – Senedd Cymru am 3:27 pm ar 14 Chwefror 2018.
Y peth cyntaf rwyf eisiau ei wneud yw cydymdeimlo ag unrhyw un sydd wedi cael ei effeithio gan y trychineb hwn. Ond ymddengys i mi mai’r trychineb yn hyn oll—siaradodd Neil Hamilton am y gadwyn o ddigwyddiadau a sgyrsiau, ac rwy'n cytuno ag ef, oherwydd dylai fod wedi bod yn gylch. Roedd gennym gadwyn estynedig o unigolion yn siarad ar wahân, pan ddylent yn amlwg fod wedi’u cysylltu. Nid wyf yn gwybod am bobl eraill, ond rwy'n gwybod amdanaf fi fy hun: rwyf wedi cael llond bol ar siarad am adolygiadau achos lle mae pethau wedi mynd o chwith o ganlyniad i ddiffyg meddwl cydgysylltiedig—y geiriau allweddol hyn nad ydynt byth yn cyflawni unrhyw newid. Ac eto, fe fyddwn yn dysgu ohono. Wel, a fyddwn ni? Dyna'r cwestiwn rwy’n ei ofyn yma heddiw, oherwydd mae'n hynod boenus i ddarllen am ofid y person ifanc hwn, ac er iddo fynegi’r gofid hwnnw wrth rai unigolion, ni wnaeth neb erioed ymyrryd yn weithredol er lles gorau'r plentyn.
Rwy’n gwybod, yn y gorffennol—ac rwy'n llawn obeithio bod pethau wedi newid—pan ysgrifennais at gyngor Powys am fy mod yn poeni am deulu, ac wedi gofyn iddynt weithredu, dywedwyd wrthyf y byddai’n rhaid i mi ysgrifennu at yr aelod cabinet yn nodi fy mhryderon. Pwy yn y byd a glywodd y fath beth? Ysgrifennais yn ôl yn y modd cryfaf, gan ddweud, ‘Anghofiwch am hynny, a cheisiwch wneud rhywbeth.' Roedd yn rhaid i mi ysgrifennu’n ôl chwe mis yn ddiweddarach i ofyn am ateb. Felly, er y gall fod gennym lawer o ffydd yma, mae fy ffydd i wedi cael ei ymestyn i'r pen, a byddai wedi bod o gwmpas yr adeg hon. Rwy'n gweld eraill yn nodio i ddweud eu bod wedi cael yr un profiad.
Felly, fy nghwestiwn yma yw bod yn rhaid i ni fynd i mewn a sicrhau bod Powys yn dysgu'r gwersi hyn, a bod pawb arall yn eu dysgu hefyd, fel nad oes raid i ni ddarllen am unigolion ifanc, agored i niwed sy'n ofni camu i'r byd mawr ar eu pen eu hunain, nad oedd yn rhaid iddynt gamu i'r byd mawr ar eu pen eu hunain, oherwydd bod yna system ar waith a fyddai wedi eu cefnogi, system o’r enw, 'Pan Fydda i'n Barod'. Rwy’n credu y dylem wneud rhywbeth ynglŷn â hyn yn awr mewn gwirionedd. Rwyf wedi cael llond bol ar eistedd yma’n gwrando ar y methiannau, dro ar ôl tro.