Diolch, Lywydd. Rydym yn carcharu mwy o bobl yng Nghymru a Lloegr nag unrhyw wlad arall yng ngorllewin Ewrop. Os daliwn ati i wneud hynny, byddwn gyn waethed â'r Unol Daleithiau, sydd ar hyn o bryd yn gwario mwy ar eu system garcharu, sydd yr un mor aneffeithiol, nag a wnânt ar addysg eu plant. Aneffeithiol, oherwydd nad yw'n arwain at newid ymddygiad pobl. Yn ôl cyfaddefiad Llywodraeth y DU ei hun hyd yn oed, mae dwy ran o dair o'r carchardai'n orlawn; mae pobl dan glo am y rhan fwyaf o'r dydd; mae cyfraddau hunan-niwed, hunanladdiad a llofruddiaeth yn uwch nag erioed. Nid oes unrhyw fodd y gellir ystyried bod yr amgylchiadau yng Ngharchar ei Mawrhydi Abertawe neu Garchar ei Mawrhydi Lerpwl—a ddisgrifir mewn manylder echrydus gan Arolygiaeth Carchardai ei Mawrhydi—yn adsefydlu pobl. Nid y bwriad yw diystyru ymdrechion arwrol unigolion sy'n gweithio gyda charcharorion mewn amgylchiadau gwarthus, ond rhaid inni gydnabod nad yw'r system yn ei chyfanrwydd yn gweithio ac mae angen newid agwedd. Yn rhy hir o lawer, cafodd polisi cosbi ei arwain gan benawdau swnllyd y papurau tabloid. Tan yn ddiweddar, credai'r gwleidydd uchaf a oedd yn gyfrifol am y Weinyddiaeth Gyfiawnder fel y'i gelwir fod amddifadu carcharorion o lyfrau yn syniad penigamp nes i'r Uchel Lys ddyfarnu, diolch byth, fod hynny'n anghyfreithlon.