Fel Cadeirydd y Pwyllgor Cyllid, nid yn aml iawn y byddaf yn cael fy lobïo ynglŷn â materion lles anifeiliaid, ond dyna beth ddigwyddodd i fi pan es i a'r Pwyllgor Cyllid i Ynys Môn. Roedd y ddeisebwraig, Linda Joyce Jones, wedi gwneud yn siŵr o groesi’r Fenai er mwyn siarad yn uniongyrchol â'r Pwyllgor Cyllid ynglŷn â'r materion yma.

Ond rwy'n siarad heddiw fel llefarydd Plaid Cymru ar faterion lles anifeiliaid, gan ddweud ein bod ni hefyd yn cefnogi'r ddeiseb yma yn llwyr ac yn credu y dylid gweithredu ar unwaith i wahardd anifeiliaid gwyllt mewn syrcasau, a gwneud hynny heb gymylu'r darlun fel sydd wedi cael ei wneud hyd yma gydag ystyriaeth werthfawr ond gwahanol ynglŷn â thrwyddedu anifeiliaid ym mhob cyd-destun arall. A gawn ni ffocysu felly ar y mater dan sylw, ar y ddeiseb pwysig yma i wahardd anifeiliaid gwyllt? 

Mae Plaid Cymru hefyd wedi ymgyrchu ar hyn ers rhai blynyddoedd. Mae Siân Gwenllian wedi codi'r mater yma. Mae Bethan, wrth gwrs, wedi gwneud sawl gwaith ac yn gyson hefyd, ac oherwydd hynny roedd yn ein maniffesto ni ar gyfer etholiadau'r Cynulliad diwethaf. Yn ogystal â'r ddeisebwraig, rydym ni wedi derbyn yn bersonol nifer fawr o e-byst gan etholwyr sydd yn poeni am hyn ac, wrth gwrs, ymgyrchu cryf gan yr RSPCA yn ogystal. 

Rydw i'n manteisio ar y cyfle nid i ailadrodd yr hyn sydd wedi cael ei ddweud eisoes, ond i ddweud hefyd bod cwestiwn ehangach o zoos yn codi yn sgîl digwyddiadau diweddar yn Borth yng Ngheredigion, a'r trwyddedu sydd yn digwydd gan awdurdodau lleol nid yn unig ar gyfer syrcasau, ond ar gyfer zoos yn ogystal. Y ffaith amdani yw bod y ddeddfwriaeth rydym ni'n ei thrafod fan hyn yn hen iawn—yn hynafol, a dweud y gwir—ac ddim yn addas at y pwrpas. 

Nawr, rwy'n deall fod y Llywodraeth felly yn gorfod ystyried yn ofalus iawn sut mae modd mynd i'r afael â gwahardd anifeiliaid gwyllt mewn syrcasau, so rydw i mewn sefyllfa heddiw i ddweud wrth yr Ysgrifennydd Cabinet os ŷch chi'n defnyddio'r dull rwyf am awgrymu i chi i wneud hyn—i wahardd anifeiliaid gwyllt mewn syrcasau—bydd Plaid Cymru, ac rydw i'n addo hyn ar ran Plaid Cymru, yn cefnogi hyn fel bod modd gwahardd yn syth.