Part of 1. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru am 2:24 pm ar 14 Mawrth 2018.
Mae tri phwynt i'w gwneud ynglŷn â'ch cwestiwn. Rwy'n deall pryderon Aelodau o bob plaid ynghylch unrhyw ymgynghoriad ar ddyfodol y gwasanaethau iechyd yn eu hardal hwy. O ran y manylion ynghylch beth allai ddigwydd ai peidio, rwyf wedi cael sgyrsiau bras gyda phob bwrdd iechyd, ac ar lefel genedlaethol hefyd. Os ydych wedi cael y pleser, neu fel arall, o wrando arnaf yn gwneud areithiau dros y ddwy flynedd ddiwethaf, byddwch wedi fy nghlywed yn dweud yn gyson fod angen inni weld diwygio bwriadol wedi'i gynllunio o fewn y gwasanaeth, yn hytrach nag aros i newid ddigwydd ar adeg o anhrefn neu pan fo gwasanaethau'n methu. Dyna'r arwydd rwyf wedi'i roi. Ategir hynny hefyd gan yr arolwg seneddol sy'n dweud bod angen inni gynllunio ar gyfer y dyfodol, gan nad yw ein model presennol o ddarparu gwasanaethau yn addas ar gyfer y dyfodol. Felly, rwy'n disgwyl i'r bwrdd iechyd barhau â'u cynlluniau ar gyfer ymgynghoriad ar ddyfodol gwasanaethau gofal iechyd yng nghanolbarth a gorllewin Cymru. Nid wyf wedi sôn am y manylion o ran beth allai hynny fod, oherwydd efallai y bydd gennyf rôl yn gwneud penderfyniadau yn y broses.
O ran yr ail bwynt ynglŷn â phryd y bydd hynny'n dechrau digwydd, yn ôl yr hyn a ddeallaf, dylem weld ymgynghoriad cyhoeddus ar yr opsiynau a ddiffiniwyd yn dilyn cyfarfod y bwrdd ym mis Ebrill. Nid wyf wedi cael golwg gynnar arnynt nac wedi ystyried eu cymeradwyo mewn unrhyw ffordd. Credaf ei bod yn bwysig iawn i mi sicrhau nad yw'n fater o roi trwydded neu hawl i gael y sgwrs hon, ond bod disgwyl i'r byrddau iechyd gael y sgwrs gyda'u staff a chyda'r cyhoedd, a nodi'n glir beth y mae hyn yn ei olygu iddynt—beth y mae hyn yn ei olygu o ran ansawdd y gwasanaeth, beth y mae hyn yn ei olygu o ran mynediad a beth y mae hyn yn ei olygu ar gyfer y dyfodol. Mae'n rhaid inni gael cwestiynau wedyn ynghylch gweledigaeth y cytunir arni o ran pa gyllid a fydd ar gael yn y dyfodol, oherwydd dylech ddisgwyl imi beidio â rhoi penrhyddid llwyr i unrhyw fwrdd iechyd ddweud y bydd unrhyw gynllun a gynhyrchir ganddynt yn cael ei ariannu ar unrhyw sail. Rwy'n disgwyl gweld opsiynau yn cael eu cyflwyno, ac rwy'n disgwyl inni weithio gydag unrhyw fwrdd iechyd a phob bwrdd iechyd i edrych i weld sut y gallwn eu cynorthwyo yn y dyfodol i ddarparu gofal iechyd yn eu hardaloedd.
Rwy'n cydnabod eich bod yn awyddus imi ddarparu lefel o fanylder ar hyn, ond nid wyf mewn sefyllfa i wneud hynny, ac ni fyddai'n briodol i mi geisio gwneud hynny pan fydd angen i minnau hefyd, wrth gwrs, ddeall pa adnoddau ariannol a fydd ar gael i'r Llywodraeth hon yn y dyfodol, ac yn wir, i'r gwasanaeth iechyd yn benodol.