Part of the debate – Senedd Cymru am 5:09 pm ar 14 Mawrth 2018.
Rwy'n meddwl ei bod hi'n bwysig gwneud y pwynt nad graddedigion ifanc yn unig sydd angen eu hystyried fel rhai sy'n meddu ar y sgiliau hanfodol i gyfrannu at economi Cymru, wrth gwrs. Nid yw dros ddwy ran o dair o bobl ifanc yn mynd i brifysgol, ac rydym ni fel plaid wedi crybwyll yr incwm sylfaenol ar gyfer pobl ifanc, wrth gwrs, a fyddai'n seiliedig ar bedair colofn allweddol: swydd wedi'i gwarantu yn y lle cyntaf, os yn bosibl, ond yn amlwg nid yw hynny bob amser yn bosibl. Yr opsiynau eraill fyddai gwasanaeth dinasyddion cenedlaethol go iawn, lleoliad 12 mis am dâl yn debyg i fodel AmeriCorps; cymorth ar gyfer addysg uwch ac addysg bellach, gan gael gwared ar rai o'r rhaniadau artiffisial rhwng y ddau wrth wneud hynny; ac opsiwn, wrth gwrs, o lwfans menter newydd, i helpu pobl ifanc i ddechrau busnesau newydd. Nawr, gallwn ddysgu rhai o'r gwersi hyn o dreialon a gynhaliwyd mewn mannau eraill. Mae'r Ffindir yn treialu incwm sylfaenol cyffredinol, a chynhelir astudiaethau dichonoldeb yn yr Alban hefyd, lle mae pedwar cyngor yn adeiladu'r cynlluniau peilot cyntaf yn y DU, wedi'u cefnogi gan grant o £250,000 a gyhoeddwyd gan Lywodraeth yr Alban. Ac o ran incwm sylfaenol ar gyfer pobl ifanc, yr haf diwethaf, argymhellodd Plaid y Cyfleoedd yn Seland Newydd bolisi incwm sylfaenol cyffredinol ar gyfer pobl ifanc rhwng 18 a 23 oed i'w cynorthwyo i bontio i fywyd fel oedolion, a byddai'r bobl ifanc yno'n cael $10,000 y flwyddyn, wedi'i rannu'n rhandaliadau wythnosol o $200, i'w cynorthwyo yn y cyfnod allweddol hwnnw o ddatblygiad personol.