8. Dadl ar Gynnig Deddfwriaethol gan Aelod: Cwmnïau Rheoli Ystadau

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:42 pm ar 14 Mawrth 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of David Melding David Melding Conservative 3:42, 14 Mawrth 2018

(Cyfieithwyd)

A gaf fi ddiolch i Hefin a dweud hefyd fy mod yn credu bod yr hwyl a gafodd ar hyn y prynhawn yma yn briodol iawn, oherwydd credaf mai dyna yw pwrpas deddfwrfa sy'n myfyrio ar fuddiannau'r bobl y mae'n eu gwasanaethu'n effeithiol er mwyn caniatáu'r math hwn o lwybr lle y gall Aelodau'r meinciau cefn nodi materion sy'n wirioneddol allweddol. Nid yw'n bosibl i'r Llywodraeth deimlo grym y pethau hyn bob amser, oherwydd mae gennym ni fwy o gysylltiad, yn aml, â'r person ar y stryd sy'n wynebu'r anawsterau hyn. Ac yn sicr dyma faes cyfraith y mae gwir angen ei reoleiddio a'i ddiweddaru, neu roi proses gyfreithiol ar waith am y tro cyntaf i lywodraethu'r math o arferion rydym yn eu gweld bellach, a oedd yn absennol, i raddau helaeth, fel yr amlinellodd fy nghyd-Aelod Suzy Davies, 10, 20 neu yn sicr, 30 mlynedd yn ôl. Felly, credaf ei fod yn bwysig iawn.

Rwy'n nodi bod gwaith ymchwil y grŵp defnyddwyr Which? yn credu ei bod hi'n bosibl fod arferion annheg yn y sector hwn yn arwain at oddeutu £700 miliwn o daliadau gwasanaeth diangen, oherwydd nad oes eglurder o ran llywodraethu. Nid yw'n dryloyw, nid oes raid i'r costau a godir gyfateb i gostau gwirioneddol unrhyw wasanaeth a hefyd gall cwmnïau rheoli fod yn rhan o bortffolio ehangach a gwrthbwyso costau mewn un ystâd benodol neu yn erbyn busnesau gwahanol hyd yn oed, mae'n ymddangos. Mae'n gwbl warthus, ac yn wir, mae grŵp seneddol hollbleidiol y DU ar lesddaliadau, sydd hefyd wedi edrych ar y maes hwn, yn credu y gallai cyfanswm y costau gormodol fod yn £1.4 biliwn. Mae'n arfer gwirioneddol gywilyddus, ac fel rhywun sy'n credu'n gryf yn y farchnad pan fo'n cael ei rheoleiddio yn effeithiol, rwy'n credu ei bod yn eithaf gwael fod yr arferion hyn wedi datblygu, i raddau helaeth o ganlyniad i gwmnïau adeiladu sector preifat. Mae'n rhywbeth y mae angen i ni weithredu arno yn awr. Credaf fod Hefin yn gwbl gywir ym mhwynt 2(c) y cynnig hwn lle mae'n nodi bod Llywodraeth y DU yn bryderus mewn perthynas â Lloegr, lle mae ganddi gyfrifoldeb polisi tai a lle mae'n gweithio i archwilio'r sefyllfa, cyn ei hunioni'n briodol â deddfwriaeth, ac rwy'n sicr yn credu y dylai fod gennym ymrwymiad tebyg.

Credaf fod llawer ohonom wedi cael ein syfrdanu wrth sylweddol am y tro cyntaf pa mor gyffredin yw'r drwg arferion hyn a'r model busnes cyfan sydd bellach yn dod i'r amlwg, yn yr ystyr nad ydych yn datblygu rhai ystadau i safonau mabwysiadwy, neu fabwysiadwy i raddau helaeth beth bynnag. Mae'n rhywbeth a ddylai ddod i ben a buaswn yn sicr yn annog Hefin i fwrw ymlaen yn y modd hwn.