Diolch yn fawr iawn, Ddirprwy Lywydd. Gwn nad oes gennyf lawer o amser, felly hoffwn gyfeirio'n unig, os caf, at sylwadau Ysgrifennydd y Cabinet. Clywais yr hyn a oedd gennych i'w ddweud, ac rwy'n cydnabod bod rhywfaint o waith yn digwydd yn Llywodraeth Cymru ar geisio mynd i'r afael â'r broblem hon. Rwy'n falch eich bod o leiaf yn cydnabod bod gennym broblem, hyd yn oed os nad ydych yn cydnabod ei fod yn argyfwng. Yr hyn sy'n peri penbleth i mi yw pan oeddech yn yr wrthblaid, fe wnaethoch ddatblygu darn cynhwysfawr o ddeddfwriaeth ar lefelau staff nyrsio, gwaith a alwai am gynllun gweithlu ac ymdrech genedlaethol. Pam y gwrthodwch gynllun gweithlu cenedlaethol ar gyfer ein system addysg, ar gyfer ein hysgolion? Pam y dywedwch nad ydych eisiau gweithio gyda Chyngor y Gweithlu Addysg ar ddatblygu un? Oherwydd dyna a wnewch drwy wrthod ein cynnig heddiw. Nid yw'n gwneud unrhyw synnwyr. Rydych yn dweud mai ansawdd yr addysgu yw'r hyn sy'n bwysig, ac nad ydych yn barod i ostwng yr ansawdd a chael athrawon heb gymhwyso yn ein hystafelloedd dosbarth, ac eto dyna'n union sydd gennym. Mae gennym bobl nad ydynt yn gymwys i gyflwyno gwersi Saesneg, ac eto mae 20 y cant o'n gwersi Saesneg yn cael eu dysgu gan bobl sydd heb gymhwyster i ddysgu Saesneg fel eu pwnc penodol. Mae'n 17 y cant mewn mathemateg; mae'n 27 y cant mewn addysg grefyddol; ac nid yw 23 y cant o'r athrawon sydd mewn gwersi Cymraeg yn gymwys i ddarparu gwersi Cymraeg.

Felly, y realiti yw bod yr hyn rydych yn ei ddweud yn cefnogi system sy'n parhau i fod â phobl nad ydynt yn gymwys i gyflwyno'r pynciau penodol hynny yn y meysydd hynny. Felly, gwrandewch ar synnwyr cyffredin, gadewch inni gael cynllun gweithlu addysg cenedlaethol, gadewch inni wneud yn siŵr eich bod yn gweithio gyda'r holl randdeiliaid i'w ddatblygu, gadewch inni edrych ar y llwybrau newydd hyn i mewn i'r proffesiwn addysgu ar gyfer gweithwyr cymorth dysgu, i bobl mewn addysg bellach a phobl sy'n gymwys drwy brofiad. Gadewch i ni edrych ar rai enghreifftiau rhyngwladol da, gwael a chymedrol yn rhan o'r broses ddysgu honno, a gwneud yn siŵr fod gennym weithlu addysg sy'n addas ar gyfer y dyfodol.