Cwestiynau Heb Rybudd gan Arweinwyr y Pleidiau

Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 1:46 pm ar 24 Ebrill 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Carwyn Jones Carwyn Jones Labour 1:46, 24 Ebrill 2018

(Cyfieithwyd)

Wel, yn gyntaf oll, mae'n rhaid i mi nodi, wrth gwrs, nad yw lleihau neu ddileu budd-daliadau mewn gwaith wedi helpu o ran cyflogau net pobl yng Nghymru. Rydym ni wedi gweld yr effaith y mae hynny wedi ei chael. Nid ydym mewn sefyllfa mwyach, yn anffodus, o ganlyniad i weithredoedd Llywodraeth y DU, lle gallwn ni ddweud wrth bobl, 'Os byddwch chi'n cael swydd, byddwch chi'n well eich byd', a does bosib nad yw hynny'n anghymhelliad i bobl gael cyflogaeth.

Gofynnodd beth fyddwn ni'n ei wneud. Wel, ceir dau fater yma: yn gyntaf oll, gwaith teg—gwneud yn siŵr bod pobl yn cael cyflog diwrnod teg am ddiwrnod teg o waith, a dyna fydd cyfrifoldeb y Comisiwn Gwaith Teg. Ac, yn ail, cynhyrchiant: heb os, mae cynhyrchiant yn arwain at godi cyflogau pobl. Nawr, mae hon yn broblem i'r DU gyfan. Mae'n broblem y gwn sy'n fwy difrifol yng Nghymru, rwy'n derbyn hynny, ond mae'n fater y dylem ni i gyd ymdrechu i'w ddatrys. Pam, er enghraifft, mae gweithiwr yn yr Almaen yn cael llawer mwy allan o'r un peiriant nag y byddai gweithiwr yn y DU? Wel, mae hyfforddiant yn rhan ohono, pwyslais trwm ar hyfforddiant, pa un a yw'n hyfforddiant mewn swydd trwy gyflogwyr—mae Twf Swyddi Cymru yn enghraifft o hynny—hefyd, wrth gwrs, gweithio gyda'n colegau addysg bellach i wneud yn siŵr bod gan bobl y sgiliau sydd eu hangen arnyn nhw i gynyddu eu hincwm personol, a dyna'r ffordd, i mi, ceisio cynyddu gwerth ychwanegol gros y pen.