10. Dadl Fer: The land of song: developing a music education strategy for Wales

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:51 pm ar 2 Mai 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Bethan Sayed Bethan Sayed Plaid Cymru 4:51, 2 Mai 2018

(Cyfieithwyd)

Yn amlwg, fel yr amlinellodd Rhianon, mae gennym adroddiad yn cael ei gyhoeddi cyn bo hir ar gerddoriaeth mewn addysg, felly nid wyf am ddatgelu gormod am hynny, ond gwn ei fod yn ddarn cynhyrchiol o waith ac yn rhywbeth y mae'r cyhoedd wedi cymryd rhan lawn ynddo am fod hwn yn bwnc hynod bwysig. Nid oes angen imi ddweud wrth yr ACau yma ynglŷn â fy angerdd ynglŷn â hyn, gan fy mod yn chwaraewr fiola fy hun, ac mae gennyf frawd yn chwarae'r soddgrwth ac mae fy chwaer, Niamh, ar hyn o bryd yn y system addysg yn chwarae'r soddgrwth yng ngherddorfa cymoedd Morgannwg. Rwy'n cydnabod hefyd yr hyn a wnaeth Ysgrifennydd y Cabinet o ran ei rôl a'i hymyriadau, a chredaf, er bod hyn wedi bod yn hir yn dod, y dylem roi clod lle mae'n ddyledus, a gobeithiaf fod hyn yn rhywbeth a fydd yn deillio o benderfyniadau yn y dyfodol gan Lywodraeth Cymru.

Rwy'n mynd i ddweud rhywbeth negyddol yn awr, er nad wyf fi eisiau. Cefais ohebiaeth gan y rheini yn y gwasanaeth cerddoriaeth dros y dyddiau diwethaf yn dweud wrthyf eu bod yn anobeithio ynglŷn â'r sefyllfa ledled Cymru. Yn wir, un o'r negeseuon a gefais oedd ei fod yn ofni mai ras i'r gwaelod yw hyn mewn perthynas â gwasanaethau cerddoriaeth yng Nghymru. Yn Wrecsam, er enghraifft, mae toriadau'n digwydd wrth inni siarad, ac maent yn dweud wrthyf eu bod yn cael eu gorfodi i ddilyn modelau cyflenwi gwahanol oherwydd eu bod yn colli eu swyddi wrth inni gael y ddadl hon yma heddiw. Dywedir wrthyf hefyd nad yw rhai o'r ensembles cenedlaethol yn digwydd eleni oherwydd prinder pobl yn dod i glyweliadau. Nid wyf eisiau bod yn negyddol, oherwydd, fel y dywedodd Rhianon, rydym yn teimlo'n angerddol ynglŷn â chadw'r gwasanaethau cerddoriaeth hyn, ond os nad ydym yn cefnogi'r hyn sydd yno yn awr, efallai na fyddant gennym ar gyfer y dyfodol. Felly, credaf fod angen inni roi ein pennau at ei gilydd yn awr a chefnogi'r diwydiant hwn. Hoffwn weld mwy o fuddsoddi eto, a hoffwn weld strategaeth a fyddai'n sicrhau ei fod yn rhan greiddiol o'r hyn a wnawn ar draws Cymru. Mewn rhai ardaloedd, rwy'n credu ein bod wedi gweld rhai awdurdodau lleol yn gwneud gwaith gwych, ond mae eraill yn ei weld fel rhywbeth atodol a rhywbeth nad oes angen iddynt ei hyrwyddo.

I mi, nid wyf yn meddwl y buaswn yn y byd gwleidyddol oni bai bod cerddoriaeth wedi dysgu sgiliau bywyd i mi, cymryd rhan mewn trefn ddisgybledig, gallu gweithio mewn tîm, a gobeithio y byddai hynny'n wir ar gyfer pobl iau yng Nghymru sydd eisiau dilyn llwybrau cerddorol yn awr ac na fydd yn rhywbeth ar gyfer y breintiedig yn unig neu'r rhai sy'n gallu ei fforddio, ond ar gyfer pawb yma yng Nghymru, fel y gallwn ddal i fod yn wlad y gân ac yn wlad sy'n gallu hyrwyddo ein hunain ar sail ryngwladol, fel gwlad y gân a gwlad diwylliant.