5. Dadl ar adroddiad Pwyllgor yr Economi, Seilwaith a Sgiliau: Prentisiaethau yng Nghymru

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:55 pm ar 9 Mai 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Russell George Russell George Conservative 4:55, 9 Mai 2018

(Cyfieithwyd)

Defnyddiodd Mark Isherwood ei gyfraniad i dynnu sylw, i raddau helaeth, at dystiolaeth a gawsom gan Remploy mewn perthynas â phrentisiaid a phobl anabl. Mae hwn yn faes lle mae angen inni weld cynnydd gwirioneddol yn cael ei wneud; mae'r Gweinidog wedi cydnabod hynny ac wedi derbyn yr argymhelliad yn y cyswllt hwnnw yn ogystal.

Crybwyllodd Joyce Watson, Rhianon Passmore a Siân Gwenllian faterion yn ymwneud â rhywedd, pobl anabl, siarad Cymraeg, a dylwn ddweud, fel pwyllgor, ein bod wedi penderfynu peidio â gofyn am dargedau penodol yn hyn o beth; nid oeddem eisiau creu diwylliant ticio blychau. Cawsom rywfaint o drafodaeth ynglŷn â hynny, ac rydym yn awyddus i gael y diweddariadau rheolaidd hynny. Ond wrth inni ddod yn ôl fel pwyllgor i edrych eto ar y gwaith hwn, a byddwn yn gwneud hynny, os byddwn yn teimlo nad oes cynnydd yn cael ei wneud yn y meysydd hynny, efallai y gallai'r pwyllgor ystyried argymell targedau penodol ar eu cyfer.

Jack Sargeant, dylech ymuno â'n pwyllgor. Rydym newydd ddechrau gwaith ar awtomatiaeth y bore yma—cawsom sesiwn hynod ddiddorol y bore yma, ac rwy'n cytuno gyda'r holl bwyntiau a wnaethoch yn hynny o beth. Ac wrth gwrs, fe sonioch am eich profiad fel prentis eich hun—felly, cymaint yn gyffredin â'r hyn y mae ein pwyllgor yn edrych arno. Byddai croeso mawr i chi ymuno â'n pwyllgor, ond byddai hynny'n golygu y buaswn yn gorfod dewis un Aelod ar eich ochr chi i adael, ac ni allwn wneud hynny ychwaith.

Roedd David Rowlands a Mohammad Asghar—fe ddywedaf Oscar; fe wnaf eich galw chi'n Oscar—hefyd yn nodi'r gofynion ar gyfer cyngor gyrfaoedd annibynnol a sicrhau'r cydbwysedd cywir ar gyfer economi Cymru, ac yn tynnu sylw hefyd at ein hargymhellion ar gyfer sicrhau cymorth i brentisiaid, wrth gwrs, sy'n cyfateb i'r hyn sydd ar gael i fyfyrwyr.

Os caf ddiolch i Vikki Howells, wrth gwrs, am godi'r materion yn ymwneud ag ymwybyddiaeth i annog pobl iau, mae'n debyg, a'ch profiad eich hun fel athro—wrth gwrs, rwy'n siomedig, fel chi, na dderbyniodd y Llywodraeth argymhelliad 3 yn hyn o beth.

Diolch, Nick Ramsay, am eich ymyriad yn ogystal ag am fynd drwy eich wardrob y prynhawn yma i dynnu hen bapur pwyllgor allan ohono. Mae'n bwysig ein bod yn edrych ar waith ein pwyllgorau blaenorol ac nad ydym yn gadael iddynt hel llwch; rwy'n gredwr mawr yn hynny.

Hoffwn ddiolch i fy nghyd-Aelodau ar y pwyllgor am eu gwaith a'u cyfraniad, ac i'r Aelodau sydd wedi gadael ein pwyllgor bellach? Mae dau Aelod wedi ymuno â'r Llywodraeth ers i ni ddechrau'r gwaith hwn.

Roeddwn eisiau diolch yn arbennig i BT ac Ymddiriedolaeth y Tywysog am wahodd y pwyllgor i arddangosiad o waith eu prentisiaid a'u pobl ifanc—roedd hwnnw'n gyfarfod gwerthfawr iawn i ni, ac rydym yn diolch ichi am hynny—ac i'r sefydliadau eraill a gyflwynodd dystiolaeth i ymchwiliad y pwyllgor. Felly, credaf fod y ddadl heddiw wedi arddangos brwdfrydedd aelodau ein pwyllgor ond hefyd, brwdfrydedd yr Aelodau nad ydynt yn aelodau o'n pwyllgor yn ogystal. Mae'n galonogol nodi bod llawer o'r Aelodau a gymerodd ran yn y ddadl heddiw heb fod yn aelodau o'r pwyllgor, a dyna'r ffordd y credaf y dylai fod; dylai hynny fod yn norm.

Ac rwy'n gwerthfawrogi brwdfrydedd y Gweinidog hefyd mewn perthynas â phrentisiaethau; gallaf yn sicr gytuno a gweld hynny. Felly, gallaf ddweud wrth y Gweinidog y byddwch yn falch o wybod na fydd y pwyllgor yn gadael prentisiaethau ar ei hôl hi ar ôl y ddadl hon. Byddwn yn cyhoeddi ein barn ar flwyddyn gyntaf yr ardoll yn ddiweddarach yn ystod y tymor hwn, ac mae hwn yn fater a grybwyllwyd gan Hefin David a Siân Gwenllian. Felly, rwy'n falch o ddweud y caiff rhai o'r materion sy'n ymwneud â phlismona a grybwyllwyd yn y ddadl heddiw eu trafod bryd hynny hefyd. Ond gallaf ddweud wrth y Gweinidog y byddwn yn sicr yn dal ati i roi pwysau ar y Llywodraeth o ran y gefnogaeth i brentisiaethau a'r pecynnau cymorth i brentisiaid sy'n cyfateb i'r rhai sydd ar gael i fyfyrwyr yn ogystal.