A gaf i groesawu'r datganiad? Gan fynd yn ôl at sail trethiant, mae gennym ni ddau fath o drethiant, un math sydd yn codi refeniw ar gyfer gwasanaethau cyhoeddus, megis treth incwm, ac wedyn mae gennym ni drethi sydd yn drethi ymddygiad. Ac fe gyflwynodd Ysgrifennydd y Cabinet un o'r rheini eleni, sef y dreth gwarediadau tirlenwi, sy'n gwneud ailgylchu yn rhatach na gwarediadau tirlenwi er mwyn cael pobl i wneud daioni ac ailgylchu. Pe bai'r dreth dirlenwi wedi'i gosod ar lefel isel iawn yna ni fyddech yn gweld pobl yn ailgylchu fel y maen nhw. Ac wedyn, wrth gwrs, mae'r trethi dros bechod, fel alcohol a thybaco, sy'n gymysgedd o'r ddau. Rwy'n rhoi hon rywle rhwng treth dros bechod a chymysgedd o'r ddau a'r dreth gwarediadau tirlenwi, sy'n dreth ymddygiad. Felly, mae'n dreth ymddygiad plws: treth ymddygiad yr ydym yn gobeithio fydd yn dod â rhywfaint o arian inni hefyd. Tybed a yw Ysgrifennydd y Cabinet yn derbyn hynny fel y ffordd ymlaen.

Mae angen iddi gymell ymddygiad cadarnhaol drwy gynyddu cost dal gafael ar dir. Mae llawer gormod o bobl yn dal eu gafael ar dir ac yn gwneud dim ond aros i'w werth gynyddu, fel eu bod mewn gwirionedd yn cynyddu gwerth eu tir ar y llyfrau heb gyflawni dim ag ef. Mae hyn yn llesol i'r cwmnïau ond nid felly i'n heconomi. Felly rwy'n credu ei bod yn bwysig ein bod yn dod o hyd i ryw fodd o allu defnyddio'r tir hwn. Rydym oll yn ymwybodol o fancio tir, a thir yn cael ei ryddhau'n araf i gadw'r cyflenwad tai ymhell islaw'r galw am dai, er mwyn cadw prisiau tai yn artiffisial o uchel a gwerth tir yn artiffisial o uchel fel y gall y tirfeddianwyr ac adeiladwyr gynyddu eu helw.

Gwyddom fod gwledydd eraill yn defnyddio treth i'w helpu i ymdrin â'r problemau, a gwyddom am yr hyn a wnaeth Gweriniaeth Iwerddon—ardoll safleoedd gwag—ac rwy'n credu, os gall Iwerddon wneud hynny, nid wyf i'n gweld unrhyw reswm pam na allwn ninnau wneud hynny'n llwyddiannus. Fel y mae Ysgrifennydd y Cabinet yn ei wybod hefyd, wrth gwrs, fy newis personol i oedd cael rhyw fath o dreth amgylcheddol. Pe byddwn i wedi bod yn eistedd yn ei sedd ef, treth amgylcheddol fyddai gennym ni yn hytrach na hyn, ond nid wy'n gweld dim o'i le gyda hyn fel ffordd ymlaen.

A gaf i ofyn i Ysgrifennydd y Cabinet ddatrys problem, y byddwn i gyd yn dod ar ei thraws? A wnaiff gadarnhau nad treth ar erddi ffrynt pobl fydd hon, sef yr hyn yr ydym yn mynd i weld y gwrthbleidiau yn ei gyflwyno yn y dyfodol? Nid yw'n mynd i drethu—. Nid yw fy ngardd ffrynt i yn mynd i gael ei threthu, ac nid yw eich gardd ffrynt chi yn mynd i gael ei threthu, ac ni fydd gardd ffrynt neb arall yn cael ei threthu. Bydd yn dreth—[Torri ar draws.] Bydd yn dreth ar dir sydd ar gael i adeiladu arno, gyda chaniatâd cynllunio, ac mae pobl yn dal eu gafael arno i gynyddu ei werth ar y llyfrau a rheoli rhyddhad tir.