Part of 2. Cwestiynau i Arweinydd y Tŷ – Senedd Cymru am 2:49 pm ar 16 Mai 2018.
Gallaf. Mae rhan fawr o hynny, mewn gwirionedd, ym mhortffolio fy nghyd-Aelod, Ysgrifennydd y Cabinet, sydd hefyd yma i glywed yr hyn sydd gennych i'w ddweud, ond rwy'n credu fy mod wedi trafod llawer ohono ddoe. I fod yn glir, un o'r problemau mawr sydd gennym o ran dweud wrthych beth yw'r pethau pendant rwyf wedi'u gwneud, yw nad yw'r mater wedi'i ddatganoli mewn gwirionedd. Rydym yn anghytuno'n sylfaenol â Llywodraeth o'ch lliw gwleidyddol chi yn y DU ynglŷn ag a yw hwn yn fater seilwaith ai peidio. Rwy'n ymwybodol iawn y bydd y gweithredwyr ffonau symudol yn dweud wrthych mai'r cyfan y maent ei angen yw'r gallu i adeiladu mastiau mwy o faint a bydd popeth yn iawn. Ond nid wyf eisiau gweld, ac nid yw'r rhan fwyaf o bobl Cymru eisiau gweld, coedwig o fastiau yng nghanol y parc cenedlaethol, oherwydd ni ellir gwneud iddynt rannu'r seilwaith a'r mastiau hynny, na defnyddio mastiau'r Swyddfa Gartref yn lle hynny. Felly, mae yna gydbwysedd gwirioneddol yma rhwng nifer y mastiau sy'n angenrheidiol er mwyn sicrhau bod yna gystadleuaeth mewn rhywbeth a ddylai fod yn seilwaith a sicrhau signal i Gymru, a phobl yn ymddwyn yn synhwyrol mewn ardaloedd sensitif.
Fel y dywedais, gorchymyn masnachol ganddynt hwy yw hwn, felly yr hyn y maent yn ei ddweud wrthyf yn y bôn yw eu bod eisiau i mi sicrhau y bydd fy nghyd-Aelod Cabinet yn caniatáu iddynt adeiladu mast o ba faint bynnag y byddent yn ei hoffi, lle bynnag y byddent yn hoffi, a chael gwared ar yr holl dariffau y byddai'n rhaid iddynt eu talu i fynd yno, ac yna byddant yn adeiladu rhwydwaith cyfan ar draws Cymru. Wel, mae'n ddrwg gennyf, nid yw hynny'n gwneud synnwyr mewn termau busnes. Rydym wedi gofyn iddynt am dystiolaeth i ddangos pam fod y gyfundrefn gyfredol ar gyfer codi tâl yn gwneud gwahaniaeth i'w hachos masnachol, a pham na allant rannu, a pham nad ydynt yn caniatáu trawsrwydweithio, ac yn anffodus, nid yw'r dystiolaeth rydym wedi'i chael yn ôl wedi bod yn dda. Felly, rydym wedi mynd ati eto i wneud hynny. Ar yr un pryd, rydym yn cynnal ymgynghoriad ar 'Polisi Cynllunio Cymru'—mae hwnnw ar fin dod i mewn—ac rydym ar fin ymgynghori ar newidiadau i'r gyfundrefn ddatblygu a ganiateir. Ond ni fyddant yn rhydd i wneud fel y mynnant, gan nad oes yr un ymgynghoriad wedi dweud wrthym mai dyna y mae pobl Cymru ei eisiau mewn gwirionedd.