Part of 2. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru am 3:16 pm ar 23 Mai 2018.
Wel, nid wyf yn derbyn hynny o gwbl, a datgelodd Paul Davies ei safbwynt ar y dechrau: mae'n gwrthwynebu unrhyw newid. Ac edrychwch, mae hwnnw'n safbwynt iddo ef ei gymryd ac iddo ef ei egluro. Dyma ymgynghoriad a gynhelir gan y bwrdd iechyd sydd o ddifrif ynglŷn â'r heriau y mae'n eu hwynebu ac y bydd yn eu hwynebu yn y dyfodol. Nid oes gennyf farn ar unrhyw un o'r tri opsiwn sydd ar gael, oherwydd efallai y bydd yn rhaid i mi ddewis. Ni allaf gadarnhau felly na fyddaf yn ariannu unrhyw un o'r tri opsiwn oherwydd byddwn yn rhoi fy hun mewn sefyllfa lle na fyddaf yn gallu gwneud penderfyniad ar fater y byddaf, o bosibl, yn gyfrifol amdano. Mae'n gwbl bosibl hefyd, yn ystod yr ymgynghoriad, os yw'n ymgynghoriad go iawn, y bydd rhai o'r opsiynau'n newid. Felly, mewn gwirionedd, byddech yn gofyn i mi gytuno i ariannu rhywbeth na fydd yn gynnig go iawn yn y pen draw efallai, fel arall ni fyddai unrhyw ymgynghoriad—[Anghlywadwy.]—gallai newid neu fireinio unrhyw un o'r cynigion.
Af yn ôl unwaith eto at yr enghraifft yng Ngwent. Mae gofal iechyd yng Ngwent wedi newid yn sylweddol oherwydd yr ymarfer dyfodol clinigol. Daeth â staff a oedd yn cytuno ar fodel bras at ei gilydd a daeth ag ystod eang o randdeiliaid cyhoeddus at ei gilydd hefyd. Fodd bynnag, roedd hynny'n galw am broses nid yn unig i gael barn am y dyfodol ond i ddatblygu achos busnes ar gyfer newid ystâd yr ysbyty a gwasanaethau cymunedol hefyd. A'r hyn sydd wedi digwydd yn awr yw bod y Llywodraeth hon wedi buddsoddi yn ysbyty prifysgol y Grange i gyflawni'r darn olaf o'r weledigaeth honno a fydd hefyd yn galw am newidiadau i'r ffordd y caiff gwasanaethau ysbyty eraill eu gweithredu mewn safleoedd eraill, ac yn bwysicach na dim, newid yn y ffordd y darperir gofal iechyd lleol. Mae dros 90 y cant o'n rhyngweithiadau gofal iechyd o fewn gofal iechyd lleol. Nid ydym yn treulio unrhyw beth yn debyg i 90 y cant o'n hamser yn trafod gofal iechyd lleol yn y Siambr hon neu fel arall.
Byddaf yn gwneud yr hyn y dywedais y buaswn yn ei wneud ar ddechrau'r tymor hwn. Byddaf yn darparu'r gofod i'r gwasanaeth iechyd gwladol a'r cyhoedd gael ymgynghoriad, trafodaeth am ddyfodol gofal iechyd a'r newidiadau angenrheidiol yr oedd pawb ohonom yn cydnabod y byddai angen eu gwneud pan gefnogodd pob plaid yn y lle hwn yr arolwg seneddol. Roeddem yn gwybod y byddai dewisiadau anodd i'w gwneud ar y diwedd. Nid wyf am droi fy nghefn ar y posibilrwydd o orfod gwneud dewis, ond mae hwn yn ymgynghoriad i'r cyhoedd gymryd rhan ynddo, ac i staff gymryd rhan ynddo, ac edrychaf ymlaen at weld canlyniad yr ymgynghoriad cyhoeddus iawn hwnnw.