Part of the debate – Senedd Cymru am 5:23 pm ar 6 Mehefin 2018.
Mae ar Gymru angen Senedd y bobl, un sofran sy'n deddfu er lles cenedlaethol Cymru. Mae'n hen gysyniad a elwir yn ddemocratiaeth. Yn y ddadl hon mae gennym ddemocratiaeth uniongyrchol ar waith. Roeddwn am i'r cyhoedd benderfynu beth y dylid ei drafod heddiw, felly, ar gyfryngau cymdeithasol gofynnwyd i etholwyr ddweud wrthym beth yr oeddent am ei drafod. Cafwyd llwyth o sylwadau diddorol gan etholwyr, a hoffwn ddiolch i bawb a gymerodd ran. Siaradodd George Atkinson am yr angen i ddatganoli'r cyfryngau a phlismona; mae Chris Piper eisiau i Gynulliad Cenedlaethol Cymru gael mwy o awdurdod ym maes cyfraith a threfn; mae Matt Davies a Sue Fortune eisiau gweld gwell cysylltiadau trafnidiaeth yng Nghymru; ac mae Joanne Davies yn galw am waharddiad ar gynhyrchion nad ydynt yn fioddiraddadwy. Roeddent oll yn awgrymiadau gwych. Ond daeth y sylw mwyaf poblogaidd gan y Welsh Independence Memes for Angry Welsh Teens —ac mae gennym rai o'r rheini yma weithiau. Roeddent am drafod Cymru sofran.
Felly, teitl y ddadl heddiw yw 'Cymru sofran: adeiladu'r wlad falch, sofran ac unedig y gall Cymru fod ac y dylai fod'. Hoffwn ychwanegu heddiw, 'y genedl fydd Cymru'. Cefais fy nghynghori gan yr adran ymchwil nad oes unrhyw gofnod o drafodaeth ffurfiol ar sofraniaeth Cymru yn y Cynulliad hwn cyn hyn. Wel, mae'n hen bryd, onid yw? Rwy'n falch o fod yr AC cyntaf i gyflwyno dadl fer ar sofraniaeth Cymru, ac rwy'n fwy balch byth mai'r cyhoedd a roddodd hyn ar yr agenda heddiw. Mae ymgyrchu ar lawr gwlad yn hanfodol i ddemocratiaeth yng Nghymru, a dyna pam rwyf fi yma.