Part of 1. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Economi a Thrafnidiaeth – Senedd Cymru am 2:14 pm ar 6 Mehefin 2018.
Diolch i chi am eich ateb. Wrth gwrs, rydw i wedi edrych yn ôl ar y cynllun gweithredu ar yr economi sydd gennych chi, 'Ffyniant i Bawb', ac mae hwnnw'n sôn am sectorau sylfaen. Mae bwyd, wrth gwrs, yn un o'r rheini, ac rydych chi'n sôn yn hwnnw eich bod chi'n gweithio ar draws y Llywodraeth i gael yr effaith mwyaf posib ar y sector penodol hwnnw. Wrth gwrs, rydym ni’n gwybod pa mor allweddol yw prosesu llaeth. Roedd Andy Richardson yn dweud mewn adroddiad bedair blynedd yn ôl bod angen gwneud mwy i dyfu hynny; mae’n creu swyddi, mae’n ychwanegu gwerth, mae’n dod â budd o safbwynt marchnata labeli Cymreig, a budd amgylcheddol, hefyd, yn lle eich bod chi’n gorfod trosglwyddo cynnyrch o un pen o’r wlad i gael ei brosesu a dod ag e'n ôl.
Ond y gwir amdani yw, wrth gwrs, nid tyfu capasiti prosesu yr ydym ni’n ei wneud yng Nghymru; mae e’n crebachu, ac yng ngoleuni Brexit a’r hyn sydd o’n blaenau ni, mae ychwanegu gwerth i fwyd yn gorfod bod yn flaenoriaeth glir. Felly, byddwn i’n erfyn arnoch chi i droi pob carreg. Yn amlwg, roeddech chi’n cyfeirio at yr Ysgrifennydd materion gwledig. Mae ganddi hi rôl, ond byddwn i yn licio gweld—. Rydych chi wedi, fel Llywodraeth, wrth gwrs, cefnogi buddsoddiadau eraill ar draws Cymru, a byddwn i yn awyddus ichi ystyried pob opsiwn yn y cyd-destun yma, oherwydd mae yn bwysig ein bod ni nid yn unig yn amddiffyn y bron i 100 o swyddi uniongyrchol a fydd yn cael eu colli, ond hefyd y sector llaeth ehangach yn y gogledd-ddwyrain.