8. Pa asesiad y mae Ysgrifennydd y Cabinet wedi'i wneud o'r effaith y mae cwmnïau cydweithredol yn ei chael ar economi Cymru? OAQ52279

Mae'r adroddiad 'Mapio’r Sector Busnesau Cymdeithasol yng Nghymru' yn nodi bod y sector bellach yn werth y swm anhygoel o £2.37 biliwn i Gymru ac yn darparu swyddi a chyfleoedd gwirfoddoli i oddeutu 100,000 o bobl. Rwy'n siŵr y byddwch yn cytuno bod y sector yng Nghymru yn gwneud cyfraniad aruthrol, nid yn unig i'n heconomi ond i'r gymdeithas yn ei chyfanrwydd.

Ysgrifennydd y Cabinet, sylwaf o adroddiad blynyddol diwethaf Canolfan Cydweithredol Cymru eu bod wedi helpu i ddatblygu pedwar cynllun tai cydweithredol, ac mewn gwirionedd, credaf fod hwn yn sector sydd angen ei ddatblygu ymhellach. Nawr, gwyddom fod cyd-berchenogaeth yn arwain at arloesedd, ac mae 70 y cant o dwf economaidd hirdymor y DU yn seiliedig ar arloesedd, a chredaf y byddai'r defnydd o gydweithrediaethau yn y maes hwn yn rhoi model tai newydd i lawer o bobl yn seiliedig ar eiddo rhent. Yn ychwanegol at hynny, gallent ddefnyddio plotiau llai o dir, a defnyddio busnesau bach a chanolig, gan wella lefelau sgiliau a swyddi i bobl leol. Ymddengys i mi fod hwn yn faes â chryn botensial ar gyfer twf ac arloesedd.

Rwy'n cytuno'n llwyr â'r Aelod, ac rwy'n siŵr y byddai fy nghyd-Aelod, y Gweinidog Tai ac Adfywio, yn cytuno'n gryf hefyd. Credaf fod y rhaglen tai arloesol a ddisgrifiwyd gan y Gweinidog eisoes yn darparu cyfle enfawr i fenter gymdeithasol gymryd mwy o ran mewn adeiladu cartrefi newydd ac adfywio cymunedau cyfan drwy wneud defnydd o eiddo sy'n wag ar hyn o bryd. Yn benodol, yn y tirweddau trefol—mewn trefi ac yn enwedig ar y stryd fawr—credaf fod cyfle enfawr i'w gael i ddatblygu tai newydd yn yr amgylcheddau hynny er mwyn hybu lefelau ffyniant o fewn trefi.

Diolch i'r Ysgrifennydd Cabinet.