4. Datganiad gan Arweinydd y Tŷ a'r Prif Chwip: Wythnos Ffoaduriaid — Cymru, Cenedl sy'n Noddfa

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:57 pm ar 19 Mehefin 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Julie James Julie James Labour 3:57, 19 Mehefin 2018

(Cyfieithwyd)

Diolch ichi am hynna. Mae amrywiaeth o wahanol faterion wedi'u codi yn y fan honno. Yn amlwg, holl ddiben Wythnos Ffoaduriaid yw brwydro yn erbyn rhai o sylwadau’r cyfryngau. Cytunaf yn llwyr â Siân Gwenllian mai rhan fawr o'r broblem fu peth o'r—ni wn sut i'w ddisgrifio—hysteria a'r ormodiaith. Adroddiadau niweidiol iawn ydyn nhw, a chwbl anghywir, fel arfer. Credaf fy mod yn barod i ddweud eu bod yn hollol anghywir, yn y rhan fwyaf o achosion, ynglŷn â'r canfyddiadau am geiswyr lloches a ffoaduriaid. Mewn gwirionedd, mae arolygon barn dro ar ôl tro wedi dangos nad yw llawer o'r cyhoedd yn deall y gwahaniaeth rhwng ystyr y geiriau 'mudwr', 'ceisiwr lloches', 'ffoadur' ac ati, sy'n dangos ynddo'i hun beth o'r hysteria sydd wedi bod o amgylch y sefyllfa hon, a cheir dadl ehangach ynglŷn â holl fater ymfudo yn y cyd-destun hwnnw hefyd. Ond beth bynnag, dyna holl bwynt yr wythnos hon, mewn gwirionedd, a dyna pam rydym ni'n cael y datganiad hwn a pham rydym ni'n tynnu sylw ato. Oherwydd, Dirprwy Lywydd, rydym yn wir yn dymuno tynnu sylw at fanteision enfawr y bobl sydd, wedi'r cyfan, yn ffoi rhag yr amgylchiadau mwyaf ofnadwy—bod y sgiliau a'r doniau y maen nhw'n eu rhoi i'n cymdeithas â'n diwylliant yn cael eu canmol a'u cydnabod. Dyna hollol ddiben hyn, a chytunaf â hi ar hynny.

Fel y dywedais, mae gennym raglen i gydnabod cymwysterau meddygon. Rwy'n gadeirydd y fforwm ffydd yma yng Nghymru ar ran y Prif Weinidog—ef yw'r cadeirydd ac rwyf innau'n gyd-gadeirydd, ac, yn aml, fi yw'r cadeirydd yn ymarferol. Cawsom ddadl fywiog iawn ar sut y gellid ymestyn y rhaglen honno allan i glinigwyr iechyd eraill, ac, mewn gwirionedd, i'r holl geiswyr lloches a'r ffoaduriaid sydd â chymwysterau proffesiynol y mae eu hangen ar ein gwlad. A beth bynnag, rydym yn awyddus i alluogi pobl i ddefnyddio'u sgiliau i'r eithaf. Nid wyf yn cytuno y dylem fod yn ceisio rheoli polisi mewnfudo ac ymestyn fisâu, ond rwyf yn cytuno y dylem fod yn pwyso ar y DU—rydym wedi gwneud hyn yn llwyddiannus iawn—o ran peidio â chael polisïau chwerthinllyd ynglŷn â chyfyngu ar fudo—heb sôn am geiswyr lloches a ffoaduriaid—pobl sydd â'r sgiliau hanfodol ar gyfer ein GIG a meysydd eraill ein heconomi. Nid yw'n gwneud unrhyw synnwyr o gwbl.

O ran gweinyddu'r wladwriaeth les, Dirprwy Lywydd, mae arnaf ofn eich bod yn mynd i dorri ar fy nhraws cyn i mi orffen os dechreuaf fynd drwy'r holl ddadleuon manwl ar hynny. Ond mae'n ddigon i mi ddweud nad ydym yn argyhoeddedig y gallwn liniaru peth o'r effeithiau gwaethaf yn y system les drwy ei gweinyddu ychydig yn wahanol. Byddwn yn edrych yn fanwl ar yr adroddiad argyfwng, ond rydym cydweithredu'n llwyddiannus iawn gyda'r Rhaglen Hawliau Lloches, a gyflwynodd Cyngor Ffoaduriaid Cymru mewn consortia, sy'n cynnwys Tros Gynnal Plant, dwyrain BAWSO, Asylum Justice, Dinas Noddfa, a phrosiect Displaced People in Action. Felly, mae gennym ni ddarn cydlynol a da ledled Cymru, sydd wedi gweld, gobeithio, benllanw'r cynllun da iawn hwn mewn ymateb i adroddiad y pwyllgor. Ac rwy'n atgoffa pawb yng Nghymru, Dirprwy Lywydd, y daw'r ymgynghoriad i ben ddydd Llun nesaf.