Part of the debate – Senedd Cymru am 4:22 pm ar 19 Mehefin 2018.
Ydy, mae honno'n fenter wirioneddol wych. Gorau po fwyaf y gallwn ni ei annog i sicrhau bod gan bobl ifanc gyd-ddealltwriaeth o sut y daethant i fod yn lle y maent, a beth maen nhw'n ei roi i'r ystafell ddosbarth.
Gofynnodd nifer o gwestiynau, y gallaf ddweud rhywbeth amdanynt yn gyflym. Mae gennym ni ddiddordeb mawr mewn edrych ar y cynlluniau i gydnabod cymwysterau eraill, ond mewn gwirionedd beth rydym ni eisiau ei wneud yn gyntaf yw gweld a allwn ni ymestyn yr un meddygol i glinigwyr eraill, ac yna ei ymestyn allan. Rwyf i fod i gael sgyrsiau gyda'r gwahanol Ysgrifenyddion Cabinet ynghylch sut y gallwn ni wneud cynnydd yn hynny o beth yn rhan o'r gwaith yr ydym ni'n ei wneud, oherwydd rwy'n awyddus iawn y dylem ni ganiatáu pobl i wneud y cyfraniad llawn y gallant ei wneud i'n cymdeithas.
O ran y gwaith, nid ydym ni wedi gwneud unrhyw gynnydd, mae'n ddrwg gennyf ddweud, o ran caniatáu i geiswyr lloches weithio, ond mae problem hyd yn oed gyda gwirfoddoli, oherwydd mai dim ond gydag elusen y gallwch chi wirfoddoli. Mewn rhannau helaeth o Gymru wledig, os na allwch chi wirfoddoli gyda busnes, yna nid ydych chi mewn gwirionedd yn mynd i allu gwirfoddoli o gwbl. Felly, rwyf wedi sôn yn gadarn iawn am hynny droeon i Weinidogion Llywodraeth y DU, ac rydym ni yn obeithiol y byddant yn edrych ar y darn hwnnw o leiaf. Ond does dim unfrydedd barn ynglŷn â'r agwedd o waith yn gyffredinol.
O ran yr hyn y gall ceiswyr lloches ei roi yn ôl—ac wedi'r cyfan, Dirprwy Lywydd, mae hwn yn ddathliad o ffoaduriaid a cheiswyr lloches, ac rydym ni wedi taro nodyn braidd yn ddigalon gyda rhai o'r problemau—dim ond i dynnaf sylw at y ffaith, yn fy etholaeth fy hun, yn ogystal ag mewn llawer o rai eraill y mae llawer o Aelodau eisoes wedi crybwyll, ceir prosiect ysgrifennu gwych gyda cheiswyr lloches. Maen nhw'n ysgrifennu'r straeon a'r cerddi mwyaf anhygoel, weithiau am eu profiadau, ond am bethau cyffredinol weithiau. Mae'n gynllun gwych. Mae gennyf nifer o lyfrau y gallaf, am gyfraniad bach i elusen o'm dewis, eu rhannu â chi. Gallwch eu darllen yn fy ystafell os nad ydych yn barod i roi eich llaw yn eich poced ar gyfer yr elusen, ond mae gen i gyflenwad mawr ohonynt, os yw Aelodau eisiau manteisio ar hynny, oherwydd rwy'n cefnogi'r prosiect hwnnw.
Hoffwn ddweud hyn: mae Wythnos Ffoaduriaid yn ŵyl ymbarél. Mae'r digwyddiadau yn cynnwys amrywiaeth eang o sefydliadau celfyddydol, gwirfoddol a ffydd, sefydliadau cymunedol ffoaduriaid, grwpiau o fyfyrwyr ysgol a mwy, ac maen nhw'n cynnwys gwyliau celfyddydol, arddangosfeydd, dangosiadau ffilm, perfformiadau dawns a theatr, cyngherddau, twrnameintiau pêl-droed a thrafodaethau cyhoeddus, yn ogystal â gweithgareddau creadigol ac addysgiadol mewn ysgolion. Felly, Ddirprwy Lywydd, er gwaethaf yr anobaith a'r digalondid yr ymddengys ein bod wedi eu profi, yr wyf yn ei ddeall yn llwyr, dymunaf bwysleisio bod hon yn Ŵyl i ddathlu'r cyfraniad y mae ffoaduriaid a cheiswyr lloches yn ei wneud i'n cymdeithas.