Part of the debate – Senedd Cymru am 5:06 pm ar 19 Mehefin 2018.
Dydw i ddim yn mynd i ailadrodd, yn amlwg, popeth mae pobl wedi'i ddweud, ond fe hoffwn i yn arbennig gefnogi yr hyn a ddywedodd David Melding am, yn enwedig, pobl sydd wedi bod ag anifeiliaid ers amser maith, a'r anifeiliaid hynny yn heneiddio, ac sy'n cael eu hanfon, mewn gwirionedd, i'w marwolaeth, oherwydd na fydd neb yn eu cymryd.
Ond rwyf i hefyd eisiau canolbwyntio ar holl fwriad yr hyn yr ydym ni'n ceisio ei wneud. Yr hyn yr ydym ni'n ceisio ei wneud yw rhoi cyngor i bobl o ran sut i ofalu am eu hanifeiliaid yn y modd cywir a mwyaf priodol. Eto, fe wnes i arolwg cyflym iawn fy hun, a chanfod nad yw llawer o bobl yn gwybod ein bod yn gwneud hyn. Doedden nhw ddim yn gwybod dim am y cod ymarfer ar gyfer anifeiliaid anwes ymhlith y cyhoedd, ac rwy'n credu bod angen inni weithio ar hyn, p’un ai ni neu ryw rai arall.
Ond mae yna faes yr wyf i eisiau canolbwyntio arno, ac mae Vikki Howells wedi cyfeirio ato, sef ymladd cŵn. Dydy ymladd cŵn ddim dim ond yn ddrwg i'r anifeiliaid, ac wrth gwrs mae hynny yn amlwg, ond mae'n rhwydwaith cyfan sy'n ymgymryd, yn aml iawn, â gweithgarwch troseddol, betio, yfed a hefyd cymryd cyffuriau. Mae'n gyffredin iawn, rwyf wedi cael gwybod, mewn rhai ardaloedd o Gymru, a dylem ni mewn gwirionedd fod yn mynd i'r afael â hyn yn uniongyrchol, oherwydd mae'n un o'r troseddau gwaethaf yn erbyn yr anifail, ac mewn rhai mannau wedi dod, bron, yn ymddygiad eithaf derbyniol.
Mae hyn yn mynd i swnio'n od, ond rwy'n mynd i gyflwyno maes arall y credaf y dylem ni ei ystyried pan fyddwn yn meddwl am les anifeiliaid. Mae angen inni hefyd feddwl am yr hyn yr ydym ni'n ei brynu yn ein siopau anifeiliaid anwes a allai effeithio ar ecoleg mewn mannau eraill, ac rwy'n sôn yn arbennig yma am bysgod trofannol ac a oes angen inni wneud ychydig o waith ynghylch—oherwydd mae tystiolaeth yn ymddangos—y difrod mawr i riffiau cwrel oherwydd bod pobl yn mynd i fachu'r pysgod sy'n byw yno, er mwyn i bobl rywsut eistedd ac edrych ar eu tanciau yn y cartref. Mae'r dystiolaeth mewn gwirionedd wedi ymddangos o'r ffilm Disney hwnnw, Finding Nemo, a phlant pobl eisiau pysgodyn sy'n edrych yn unig fel hwnnw. Felly, mae yna ddadl ehangach yn y fan yma, pan fyddwn ni'n ystyried lles anifeiliaid, am y dinistrio, sef, yn aml iawn, bod yr hyn yr ydym ni'n ei brynu yn effeithio ar gymunedau, yn eithaf difrifol, mewn mannau eraill.