5. A wnaiff y Comisiynydd roi'r wybodaeth ddiweddaraf am argaeledd ystafelloedd a mannau cyfarfod ar ystâd y Cynulliad? OAQ52357

Mae 32 o leoliadau ar gael i’w harchebu ar gyfer gweithgareddau caeedig a thri gofod cyhoeddus ar draws ystâd y Cynulliad. Mae 137 o gyfarfodydd yn cael eu cynnal bob wythnos ar gyfartaledd yn ystod y tymor. Gall y rhain gael eu harchebu gan Aelodau'r Cynulliad, staff cymorth, staff y Comisiwn a chontractwyr.

Fe wnes i roi'r cwestiwn ger bron oherwydd roeddwn i eisiau erfyn arnoch chi, fel Comisiynydd, i newid y polisi lle mae Aelodau'r Cynulliad dim ond yn gallu bwcio 10 sesiwn ar yr ystâd mewn cyfnod o flwyddyn. Rydw i'n credu bod hyn yn discrimineiddio yn erbyn Aelodau'r Cynulliad sydd yn bod yn proactif yn trefnu digwyddiadau. Er enghraifft, os ydw i yn trefnu 10 digwyddiad a bod Aelod Cynulliad arall ond yn trefnu un, mae hynny wedyn yn meddwl nad oes cyfle i fi drefnu’r digwyddiad nesaf, sydd efallai o bwys i’r cyhoedd. Hoffwn i ofyn wedyn a ydy hynny yn cymryd i ystyriaeth y Llywydd a’r Dirprwy Lywydd hefyd, achos, yn aml, nid ydym ni’n gallu ffeindio safle oherwydd y diffyg lle sydd ar gael.

Yr ail gwestiwn a oedd gen i ynglŷn â’r mater yma oedd: a allwn ni gael mwy o wybodaeth am sut mae’r tîm ystadau yn cymeradwyo yr hyn y mae Aelodau Cynulliad yn ei wneud? Mae gen i gonsyrn bod y gwasanaeth sifil yn gwneud penderfyniadau dros beth y mae Aelodau Cynulliad yn meddwl sydd yn ddefnydd priodol o’r ystâd. Rwyf ar ddeall bod yna ganllawiau ar gael, ond weithiau rydw i’n ffeindio bod y prosesau yn araf, araf iawn oherwydd bod y tîm ystadau yn penderfynu a yw digwyddiad yn weddus ai peidio. Rydym ni fel Aelodau Cynulliad eisiau mynd ati i hysbysebu’r digwyddiad, i ennyn pobl i ddod, tra bod y tîm ystadau mewn bubble ar ei ben ei hun yn trafod beth sydd yn digwydd—pobl sydd ddim wedi cael eu hethol. Felly, roeddwn i eisiau gwybod yn iawn beth yr oeddech chi yn ei feddwl o hynny, a pha fewnbwn yr ydych chi’n ei gael i’r broses honno, achos rydw i’n credu bod angen iddi wella a bod yn fwy effeithlon ar gyfer ni fel Aelodau Cynulliad.

Wel, gweithredu polisi a chanllawiau sydd wedi cael eu cymeradwyo gan gynrychiolwyr y pleidiau yn y Comisiwn mae ein staff ni yn ei wneud. Nid ydyn nhw’n penderfynu a ydy achos yn weddus neu beidio; maen nhw yn gweithredu yn ôl y polisi. Os oes gyda chi unrhyw enghraifft lle'r ŷch chi’n credu bod unrhyw benderfyniad gan unrhyw aelod o staff wedi bod yn anffafriol i chi, yna ysgrifennwch ataf i. Nodwch fan hyn, yn gyhoeddus, os ŷch chi'n moyn, beth yw hynny, ond codwch y mater gyda fi, ac rydw i’n hapus i edrych ar hynny.

Nid bwriad penderfynu gosod mwyafswm o 10 fel y nifer o ddigwyddiadau i gael eu bwcio gan un Aelod oedd i ddiscrimineiddio yn erbyn Aelodau. Yn wir, y gwrthwyneb oedd y bwriad, sef i sicrhau bod pob Aelod yn y lle yma gyda'r un math o siawns i allu bwcio lle—achos roedd y dystiolaeth a gawsom ni gan Aelodau yn dangos bod rhai Aelodau yn bwcio nifer fawr o ddigwyddiadau, ac yn gyson, ac, yn bennaf, roedd rheini’n Aelodau sydd yn gwasanaethu yn yr ardal yma ac yn cynrychioli yr ardal o gwmpas Caerdydd—ac felly i sicrhau bod y ddysgl yn wastad i Aelodau ar draws Cymru.

Nawr, os ydy hynny—ac fe gafodd y cwestiwn hwn ei godi yng nghwestiynau’r Comisiwn y tro diwethaf, pan gawsom ni drafodaeth, gyda Jenny Rathbone yn codi’r un pwynt. Fe wnes i’r ymrwymiad pryd hynny i edrych eto ar y canllawiau newydd yma os ydyn nhw’n effeithio’n negyddol ar waith democrataidd Aelod yn y lle yma. Felly, fe fyddwn i’n croesawu i chi, Bethan, ysgrifennu ataf i gydag unrhyw enghreifftiau sydd gyda chi—a siŵr o fod yn croesawu unrhyw Aelod o'm cwmpas i fan hyn i ysgrifennu ataf i gydag unrhyw enghraifft—o sut mae y canllawiau newydd yma wedi effeithio’n negyddol ar y gwaith democrataidd yr ŷch chi’n ei wneud, achos gallaf i eich sicrhau chi nad dyna'r bwriad, ac os ydy e wedi cael y sgil-effaith yna, yna, yn sicr, fe fydd yn rhaid inni ailedrych ar bopeth.