Diolch i Ysgrifennydd y Cabinet am ei ddatganiad heddiw, er fy mod yn synnu, yn ei ddatganiad, bod methiant i gyfeirio at risgiau posib cytundebau masnachu rhyngwladol pe byddem yn gadael yr undeb tollau Ewropeaidd. Siawns mai'r bygythiad mwyaf sy'n wynebu egwyddorion sylfaenol y GIG wrth iddo nesáu at ei ben-blwydd yn 70 yw cytundebau masnach rhyngwladol newydd dan arweiniad Dr Liam Fox.

Yn ystod yr ychydig wythnosau diwethaf rydym ni wedi gweld Arlywydd yr Unol Daleithiau yn datgan yn agored mai ei nod mewn trafodaethau masnach gyda'r DU yw gosod prisiau uwch ar gyffuriau er mwyn lleihau prisiau presgripsiynau yn yr Unol Daleithiau a rhoi 'cleifion Americanaidd yn gyntaf '. Felly, bydd cytundebau masnach yn y dyfodol, os cawn ni ein llusgo o'r undeb tollau, yn cael effaith enfawr ar gleifion yng Nghymru, ac os caiff Arlywydd yr Unol Daleithiau ei ffordd, bydd yn rhoi pwysau enfawr, rwy'n credu, ar y polisi presgripsiynau am ddim yr ydym ni'n falch iawn ohono yng Nghymru, a hynny'n briodol hefyd. Nid codi bwganod mo hynny. Rwy'n credu fod hynny'n ffaith syml, resymegol.

Bydd Ysgrifennydd y Cabinet felly yn deall fy anghrediniaeth o ddysgu bod ei gyd-Aelod, Ysgrifennydd yr economi, wedi dweud ei fod yn fodlon bod Llywodraeth Cymru 'yn yr ystafell drws nesaf' pan gaiff materion datganoledig eu trafod yn nhrafodaethau masnach y dyfodol. Mewn llythyr sydd gennyf at Gadeirydd Pwyllgor Masnach Rhyngwladol Tŷ'r Cyffredin, mae ei gyd-Aelod, Ysgrifennydd y Cabinet, yn dweud:

mewn meysydd o gymhwysedd datganoledig, dylai Llywodraeth Cymru fod yn rhan o'r trafodaethau—boed hynny 'yn yr ystafell' neu 'yn yr ystafell drws nesaf'.

Onid yw hyn yn safbwynt tila braidd i'w arddel? Siawns na fyddai Llywodraeth Lafur yn barod i chwalu'r drysau i fod mewn trafodaethau ar ddyfodol y Gwasanaeth Iechyd Gwladol, yn enwedig gyda'r bygythiadau sy'n ein hwynebu gydag agenda wahanol iawn yn San Steffan. Felly, fy nghwestiwn uniongyrchol i Ysgrifennydd y Cabinet yw hyn: onid oes arno eisiau bod wrth wraidd negodiadau masnach y dyfodol pan fo dyfodol y GIG yng Nghymru yn y fantol?