Rheilffyrdd heb eu trydaneiddio, pontydd yn cael eu hailenwi ar ôl y tywysog trefedigaethol, gwrthod y morlyn llanw: dyna beth sy'n cael ei gyflawni gan Ysgrifennydd Gwladol Cymru. Llais San Steffan yng Nghymru ydyw nid llais Cymru yn San Steffan. Torrwyd un addewid maniffesto ar ôl y llall. Aethpwyd yn ôl ar un cyhoeddiad ar ôl y llall. Ac wrth gwrs, do, cafodd pleidleisiau eu hennill ar sail yr addewidion hynny. 

Mae £5 biliwn o arian trethdalwyr yn mynd tuag at ynni niwclear, ond ni ellir dod o hyd i un rhan o bump o hwnnw ar gyfer y morlyn llanw; £3.5 biliwn i drwsio Palas San Steffan, ond ni ellir dod o hyd i un rhan o dair o hwnnw i adeiladu'r morlyn llanw; cil-dwrn o £1 biliwn i'r DUP, ond mae morlyn llanw bae Abertawe yn rhy ddrud. Roedd dydd Llun yn crynhoi dirmyg San Steffan tuag at Gymru yn berffaith. Ar yr union ddiwrnod y gwnaethant gymeradwyo rhedfa gwerth £14 biliwn yn Llundain, fe wnaethant y penderfyniad i wrthod morlyn llanw bae Abertawe. Mae hi bron fel pe baent yn ceisio rhwbio eu methiant i fuddsoddi yng Nghymru yn ein hwynebau.

Ddoe, yn chwerthinllyd, cawsom ein cyhuddo gan y Prif Weinidog o adael i'r Torïaid, a chynrychiolydd Cymru yn San Steffan, wneud fel y mynnant. Bydd y Blaid Lafur heddiw i bob pwrpas yn dangos eu cefnogaeth i Ysgrifennydd Gwladol Cymru drwy ymatal, neu o bosibl drwy bleidleisio yn erbyn ein cynnig. Rwy'n derbyn mai cynnig symbolaidd yw hwn, ond sut arall rydym ni i fod i ddangos cryfder ein teimladau? Pa ddulliau sydd ar gael i ni? Mae'n gwrthod, fel y dywedwyd eisoes, rhoi tystiolaeth i bwyllgor. Sut ar y ddaear y gallwn ni ei ddwyn i gyfrif?

Yr hyn rydym ei angen yn awr yw gweithredoedd, nid ymataliadau. Pwrpas sydd ei angen arnom, nid datganiadau i'r wasg, a phleidleisiau yn hytrach na dicter. Yn y pen draw, heddiw, mae'r Blaid Lafur, unwaith eto, yn dangos eu bod yn barod i sefyll dros San Steffan i amddiffyn y gweithredoedd hyn na ellir eu hamddiffyn, yn hytrach na sefyll dros Gymru. Oherwydd y swyddi a'r cyfleoedd a allai fod wedi cael eu creu yn sgil y morlyn llanw, mae'n rhaid i ni ddadlau ein hachos. Mae Plaid Cymru yn credu bod yn rhaid i'r Ysgrifennydd Gwladol fynd, ynghyd â'r cysyniad o swydd Ysgrifennydd Gwladol Cymru ei hun. Ni all San Steffan byth, ac ni fyddant byth, yn gweithio dros Gymru—dyna y mae hyn yn ei ddangos i ni. Felly, heddiw, mae gennym gyfle i anfon neges ddiamwys: ni wnawn ganiatáu i'n gwlad gael ei thrin â'r fath ddirmyg.