8. Dadl Plaid Cymru: Ynni hydrogen

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:35 pm ar 27 Mehefin 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Ken Skates Ken Skates Labour 5:35, 27 Mehefin 2018

(Cyfieithwyd)

Gallai fod. Yn bendant. Yn bendant. Mae'n ychwanegu at atyniad y cyfleuster. Fel y dywedais yn y datganiad ynglŷn â'r hyn a gâi ei alw o fewn y gwasanaeth sifil a fy swyddfa yn 'Brosiect Hornby', ond a fydd yn ganolfan ragoriaeth ymchwil fyd-eang, câi hyn ei arwain gan y diwydiant yn ôl y galw ac fel y gwyddoch, neulltuir symiau mawr iawn o arian ar gyfer datblygu trenau mwy datblygedig a yrrir gan hydrogen, ac rwy'n hyderus, fel cyfleuster prawf, y gallem weld y cynhyrchion hynny, y trenau hynny, y cerbydau hynny, yn cael eu profi yng Nghymru.

Ein nod, fel yr amlinellwyd yn y cynllun gweithredu economaidd, yw gwasanaeth a sectorau bws a thacsi di-garbon o fewn 10 mlynedd, ac ar hyn o bryd rydym yn cwmpasu llwybrau posibl i hynny allu digwydd. Gallai fod rhan gan hydrogen i'w chwarae—nid oes unrhyw amheuaeth am hynny—yn enwedig yn y sector bysiau, ond mae bysiau hydrogen ar hyn o bryd yn denu premiwm cryn dipyn yn uwch o gymharu ag opsiynau eraill. Bydd hynny, wrth gwrs, yn lleihau dros amser wrth i fysiau hydrogen gael eu prif-ffrydio o fewn y rhwydwaith.

Ddirprwy Lywydd, byddwn yn parhau i gynorthwyo'r sector trafnidiaeth i ddatblygu a gweithredu technolegau newydd, gan adlewyrchu eu rôl yn ein llwybrau datgarboneiddio, a'r cyfleoedd y maent yn eu cynnig i economi lwyddiannus yn y dyfodol drwy gefnogi ein nodau llesiant ehangach. Credaf y bydd ein buddsoddiad yn y Cymoedd Technoleg yn annog hyn, fel y bydd ein buddsoddiad mewn busnesau megis Riversimple, ac mewn cyfleusterau megis y cyfleuster treialu rheilffyrdd sy'n mynd i gael ei adeiladu ar y ffin rhwng Castell-nedd Port Talbot a Phowys.

O ran capasiti'r grid, ar y pwynt a gododd Russell George, buaswn yn cytuno bod angen buddsoddiad pellach ar frys mawr i gryfhau capasiti'r grid, ond rwy'n falch fod y Grid Cenedlaethol yn agor canolfan ragoriaeth ac ymchwil yng Nghymru.

Felly, diolch unwaith eto am y cyfle i drafod y mater pwysig hwn heddiw, ac i Simon Thomas yn arbennig am fy arbed rhag yr angen i wylio Match of the Day yn nes ymlaen, ar ôl iddo ddatgelu canlyniad gêm yr Almaen yng nghwpan y byd.