A gaf i gofnodi ar ddechrau fy sylwadau fy niolch i Donna Ockenden a'i thîm am eu gwaith wrth lunio'r adroddiad hynod gynhwysfawr hwn? Yn wahanol i'r pennawd yn adroddiad blaenorol HASCAS, a gyhoeddwyd ym mis Mai, mae'r adroddiad hwn wedi'i groesawu’n eang a'i dderbyn gan randdeiliaid, ac rwy'n credu ei bod yn bwysig iawn yn awr bod gan y Cynulliad Cenedlaethol gyfle i ystyried y ddau hyn mewn ymchwiliad Cynulliad llawn ar ryw adeg yn y dyfodol. Yn rhan o'r ymchwiliad hwnnw, rwy'n credu bod angen inni ystyried effeithiolrwydd y camau sydd wedi'u cymryd o dan y mesurau arbennig hyd yma.

Fe ddywedasoch chi yn eich datganiad, Ysgrifennydd y Cabinet, ei fod yn adroddiad anodd arall i'r bwrdd, ac mae hynny wrth gwrs yn hollol wir. Mae'r adroddiad yn gyfres o fethiannau, mae'n rhestru catalog o broblemau yn y bwrdd iechyd, gan gynnwys systemau llywodraethu a rheoli a oedd yn ddiffygiol o'r cychwyn; oedi wrth benodi staff i swyddi clinigol hanfodol; staff sy'n disgrifio, yn eu geiriau nhw, eu bod wedi blino'n lân, yn brin o ran nifer a neb yn gwrando arnyn nhw, yn gweithio mewn amgylchedd gwaith peryglus; ystâd nad yw'n addas at y diben, yn peryglu diogelwch cleifion; a gweithdrefn gwyno nad yw'n gweithio; a sefydliad nad yw'n dysgu o'i gamgymeriadau nac yn rhoi cynlluniau gweithredu ar waith.

Ond wrth gwrs, nid adroddiad sy'n anodd i'r bwrdd yn unig yw hwn, mae hefyd yn adroddiad anodd iawn i deuluoedd y rhai hynny yr effeithiwyd arnynt gan y methiannau gofal ar Tawel Fan. Mae'n rhaid imi ddweud, mae llawer o'r teuluoedd hynny yn parhau i fod mewn dryswch llwyr ynghylch casgliad cyffredinol adroddiad HASCAS a gyhoeddwyd yn ôl ym mis Mai. Mae rhai ohonyn nhw'n dal i aros am eu hadroddiadau ar gleifion unigol, am aelodau o'u teulu. Gofynnaf i chi, Ysgrifennydd y Cabinet, o ystyried nad ydych chi wedi cyfeirio llawer iawn at y teuluoedd yn eich datganiad heddiw: pa bryd y byddan nhw'n derbyn yr adroddiadau hynny ar gleifion unigol? Ar ba ddyddiad y gallan nhw ddisgwyl cau pen y mwdwl ar rai o'r materion hyn?

Ac wrth gwrs, nid adroddiad sy'n anodd i'r bwrdd a theuluoedd Tawel Fan yn unig yw hwn, mae'n adroddiad anodd iawn i chi hefyd, neu yn sicr fe ddylai fod, oherwydd chi sydd wedi bod yn gyfrifol am oruchwylio'r trefniadau mesurau arbennig ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr o'r diwrnod y dechreuodd y mesurau arbennig hynny, yn rhinwedd eich swydd flaenorol fel Dirprwy Weinidog dros Iechyd a bellach fel Ysgrifennydd y Cabinet. Mae'n amlwg iawn yn yr adroddiad hwn, nid dogfen hanesyddol mo hon; mae'n rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf ar hyn o bryd. Mae'n glir iawn nad yw'r mesurau arbennig hynny yn gweithio. Gallwch chi geisio taflu'r cyfrifoldeb yn ôl at y bwrdd iechyd, fel yr ydych chi, heb unrhyw amheuaeth, eisoes wedi ei wneud heddiw yn eich datganiad.

Dywedwyd wrthym ni i ddechrau bod gennym ni gynlluniau 100 diwrnod i wrthdroi sefyllfa'r bwrdd iechyd. Wel, wnaeth e ddim hyd yn oed symud un fodfedd i'r dde nac i'r chwith mewn ymgais i wrthdroi, ac mae'n ymddangos bod yr adroddiad hwn yn dangos hynny. Mae mwy na 1,250 o ddiwrnod wedi bod erbyn hyn ac rwy'n credu bod llawer o bobl yn y gogledd wedi colli hyder yn eich gallu chi a gallu eich Llywodraeth i fod â mesurau arbennig sy'n golygu rhywbeth ac sydd mewn gwirionedd yn cyflawni cyflymder a chynnydd y newid y mae angen inni ei weld. Gwn eich bod yn dweud yn rheolaidd eich bod chi wedi nodi eich disgwyliadau'n glir. Rwyf wedi hen alaru, a dweud y gwir, ar glywed hynny, ac mae pobl y gogledd wedi alaru ar hynny hefyd. Dydy pregeth wythnosol, neges e-bost o dwr ifori ym Mae Caerdydd ddim yn mynd i sicrhau'r newid y mae angen inni ei weld mewn gofal i gleifion yn y gogledd. Mae angen mwy o weithredu arnom ni nid geiriau, ymddiheuriadau nid esgusodion ac atebolrwydd nid osgoi cyfrifoldeb.

Felly, gofynnaf ichi heddiw: a wnewch chi ymddiheuro am fethiant y mesurau arbennig hyd yn hyn? A ydych chi'n derbyn rhywfaint o'r cyfrifoldeb am y methiannau a nodwyd yn yr adroddiad hwn? Oherwydd mae rhai ohonyn nhw wedi bod yn fethiannau yr ydym wedi eu gweld yn eich cyfnod chi tra bu'r bwrdd hwn o dan fesurau arbennig. Fe'i rhoddwyd o dan fesurau arbennig, yn rhannol, i sicrhau canlyniadau i rai o'r argymhellion yn yr ymchwiliadau a'r adroddiadau unigol y gwnaeth amrywiol gyrff ymgymryd â nhw. Mae'n amlwg nad ydyn nhw wedi gwneud hynny, oherwydd mae'r adroddiad yn dweud hynny yn blwmp ac yn blaen.

Mae pobl yn dal i'w chael yn gwbl syfrdanol nad oes yr un person yn y bwrdd iechyd wedi cael ei ddiswyddo o ganlyniad i'r methiannau sydd wedi'u rhestru yn yr adroddiad hwn. Ydyn, rydym ni wedi gweld rhai newidiadau yn y tîm arwain uwch. Rydym ni wedi gweld rhai o aelodau'r tîm gweithredol hynny yn newid. Ond, mae'r bwrdd yn dal i gyflogi rhai o'r uwch reolwyr hynny, gan gynnwys rhai o'r rheini a oedd mewn sefyllfa i allu newid pethau yn y bwrdd. Mae un unigolyn, er enghraifft, y cyn-Brif Weithredwr, wedi'i benodi yn ddiweddar fel cyfarwyddwr trawsnewid y bwrdd. Allwch chi gredu hynny? Cyfarwyddwr trawsnewid. Gallech chi ddim dychmygu'r pethau hyn. Mae'n warthus.

Rydym yn gwybod bod cleifion wedi cael niwed. Mae rhai cleifion hefyd, pan ewch chi yn ôl drwy'r adroddiad hwn, wedi marw, mewn gwirionedd, o ganlyniad i fethiannau llywodraethu ac arwain y bwrdd hwn. Ac, a dweud y gwir, rwy'n credu na ddylai'r rhai sy'n gyfrifol fyth weithio yn y gwasanaeth iechyd gwladol eto—byth—ac rwy'n credu mai eich gwaith chi yw penderfynu bod yna gamau i'w cymryd i ymdrin â'r mater atebolrwydd hwnnw. Byddwn i'n ddiolchgar pe gallech chi ddweud wrthym ni beth yr ydych chi'n mynd i'w wneud—