7. Pa ystyriaeth a roddwyd i daliadau gwasanaeth gan awdurdodau lleol wrth bennu'r gyllideb ar gyfer y portffolio llywodraeth leol a gwasanaethau cyhoeddus? OAQ52533

Diolch i'r Aelod am hynny. Gall awdurdodau lleol godi tâl am wasanaethau lle y ceir darpariaeth statudol i ganiatáu hynny. Mae'n rhaid i awdurdodau roi ystyriaeth ofalus i godi tâl er mwyn darparu gwasanaethau o safon gan barhau i fod yn deg a darparu gwerth am arian i ddinasyddion lleol.

Diolch yn fawr iawn am eich ateb, Ysgrifennydd y Cabinet. Mae'r gostyngiad mewn cyllid cyhoeddus wedi rhoi mwy o ffocws ar awdurdodau lleol yn codi tâl am wasanaethau. Ym mis Tachwedd 2016, daeth adroddiad gan Archwilydd Cyffredinol Cymru i'r casgliad nad yw'r awdurdodau lleol yn mynd ar drywydd pob opsiwn i gynhyrchu incwm oherwydd gwendidau yn eu polisïau a'r ffordd y maent yn defnyddio data a gwybodaeth i gefnogi eu penderfyniadau. Pa drafodaethau y mae Ysgrifennydd y Cabinet wedi'u cael gyda chyd-Weinidogion ac eraill ynghylch gweithredu argymhellion yr archwilydd cyffredinol i liniaru rhywfaint o'r pwysau ar gyllidebau awdurdodau lleol a achosir gan y toriadau yng nghyllid Cynulliad Cymru?

Diolch i'r Aelod am hynny. Rwy'n gyfarwydd â'r adroddiad y cyfeiria ato a nifer o'r argymhellion a wnaed gan yr archwilydd cyffredinol i gynorthwyo awdurdodau lleol yn y maes hwn. Fe fydd yn ymwybodol fod yr archwilydd cyffredinol wedi dweud hefyd ei bod yn bwysig i awdurdodau lleol gydbwyso'r angen i godi refeniw ychwanegol drwy godi tâl gyda'r effaith y gallai hynny ei chael ar rai rhannau o'r gymuned, ac mewn gwirionedd, eu prisio allan o allu defnyddio gwasanaethau awdurdodau lleol pwysig megis canolfannau hamdden. Felly, mae'n rhaid i awdurdodau lleol wneud y gwaith anodd o gadw'r ddysgl yn wastad yn y maes hwn. Mae swyddogion Llywodraeth Cymru wedi bod yn trafod yr adroddiad a'r ffordd y caiff ei ddefnyddio gan awdurdodau lleol, ac maent yn parhau i wneud y peth anodd hwnnw—ceisio codi refeniw—er mwyn gwneud iawn am y toriadau y mae ei Lywodraeth wedi'u gorfodi arnom, gan sicrhau, ar yr un pryd, eu bod yn gwneud hynny mewn ffordd nad yw'n cael effaith anghymesur ar rai rhannau o'r gymuned.

Ac yn olaf, cwestiwn 8—Siân Gwenllian.