Part of the debate – Senedd Cymru am 4:42 pm ar 2 Hydref 2018.
Diolch. Gan fod y gwahoddiad wedi dod ymhell o flaen llaw, nid wyf yn credu y bydd gennyf i unrhyw esgus dros beidio â mynd yno nawr. Jayne, diolch yn fawr iawn i chi am hyn, ac rwyf i o'r farn fod hynny'n dangos bob gennym ni i gyd mewn gwirionedd ran i'w chwarae yn lleol yn y digwyddiadau a fynychwn ni a'r digwyddiadau a drefnwn ni yn y ffordd yr ydym mewn gwirionedd yn dathlu bywydau pobl hŷn, a'r cyfraniad a wnânt. Mae angen parhau â hyn, oherwydd rydym ar y blaen, ond mae'n rhaid i ni wneud fel hyn yn amlach er mwyn gwyrdroi'r cysylltiadau negyddol hyn a bortreadir yn aml yn y cyfryngau am bobl hŷn—eu bod yn faich, ac ati. Mewn gwirionedd, heb y bobl hŷn hyn sy'n gwirfoddoli, sy'n gofalu am eu plant, yn edrych ar ôl eu hanwyliaid, sy'n gwneud cymaint, sy'n rhedeg cynlluniau trafnidiaeth cymunedol, sy'n gweithio mewn banciau bwyd, sy'n hebrwng plant i'r ysgol, ac yn y blaen, byddai pethau'n disgyn yn ddarnau, a dweud y gwir—byddent wir. Ond hefyd mae'n ymwneud â'r doethineb a'r profiad. Mae swyddogaeth ar gyfer pobl hŷn—mae'n rhaid dweud hyn fel rhywun sydd newydd droi 55 oed—wrth fod yn rhan o sylfaen y cymunedau hynny. Nid doethineb sefydliadol mohono; y doethineb cymunedol yw hwn. Mae ganddyn nhw flynyddoedd o brofiad ac, mewn gwirionedd, rydych chi'n cyffwrdd ar yr agwedd ryng-genedlaethol honno.
Mae modd ennill ym mhob ffordd. Rydym yn gweld hyn fwyfwy yn sgil mentrau enwog, proffil uchel fel Pimp my Zimmer, a chynlluniau cyfnewid lle mae pobl hŷn yn mynd i mewn i ysgolion a dosbarthiadau darllen a helpu cynorthwywyr athrawon o fewn dosbarthiadau, ond hefyd bobl iau sy'n mynd i gartrefi preswyl. Mae'r ymgysylltiad hwn yn beth gwych i'w weld, ac mae enillion ym mhob ffordd—pobl iau yn mynd o'r ysgol, weithiau fel rhan o Fagloriaeth Cymru, i siarad am atgofion gyda phobl sy'n dioddef dementia, ac yn gweithio gyda nhw yn hynny o beth. Ceir nifer fawr o enillion yn sgil hyn.
Mae gan bawb ohonom ran i'w chwarae, ac rwy'n cefnogi'r achos. Rwy'n siŵr y bydd tîm fy swyddfa i sy'n gwrando ar y ddadl hon wedi clywed y gwahoddiad ar gyfer y flwyddyn nesaf, ac yn ei roi yn y dyddiadur gydag arddeliad. Byddaf yn awyddus iawn i fynd yno, ac rwyf wedi bod yn y ganolfan honno sawl gwaith. Yn fwyaf diweddar, roeddwn yno gyda grŵp mawr o sefydliadau pobl hŷn—a phobl iau hefyd—yn sôn am faterion unigrwydd a theimlo'n ynysig. Felly, byddaf yn hapus i geisio dod i'r digwyddiad hwnnw'r flwyddyn nesaf, ond diolch yn fawr iawn i chi am eich agwedd tuag at hyn. Gwn fod John, eich cydweithiwr yng Nghasnewydd, wedi dweud yr un peth hefyd: mae gennym ni i gyd ran i'w chwarae wrth ddathlu pobl hŷn.