Oed Pleidleisio

Part of 1. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros Addysg – Senedd Cymru am 2:09 pm ar 17 Hydref 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mick Antoniw Mick Antoniw Labour 2:09, 17 Hydref 2018

(Cyfieithwyd)

Ysgrifennydd y Cabinet, diolch am eich ateb, er nad wyf yn credu ei fod yn mynd yn ddigon pell mewn gwirionedd. Cynhaliais ymgynghoriad mewn dwy ysgol yn fy etholaeth—Y Pant a Bryn Celynnog—ac arweiniodd hynny at y cyflwyniad hwn a aeth i mewn, mewn gwirionedd, i ymgynghoriad Llywodraeth Cymru ar ddiwygio etholiadol mewn llywodraeth leol, ond mae'n uniongyrchol berthnasol i'r ddeddfwriaeth a argymhellir bellach ar gyfer gostwng yr oedran pleidleisio. Yr hyn a oedd yn glir iawn oedd bod pobl ifanc 16 oed yn credu'n gryf y dylent gael pleidleisio yn 16 oed, cyhyd ag y darperir addysg glir sy'n ddigonol i'w galluogi i ddeall y mater. Rhywbeth arall a oedd yn glir iawn oedd eu bod yn teimlo y dylai ddechrau'n 14 oed, ond y dylai fynd yn llawer pellach na'r ffordd y mae'r fagloriaeth—. Yn wir, mynegwyd cryn anfodlonrwydd ynghylch digonolrwydd y lefel a gynhwysir ar hyn o bryd.

Os ydym am rymuso myfyrwyr 16 oed i allu pleidleisio, mae'n rhaid inni gael system glir o addysg wleidyddol yn ein hysgolion sy'n caniatáu mynediad at wleidyddion, at sefydliadau. Er enghraifft, nid yw cydweithredu a chydymddibyniaeth yn cael eu dysgu mewn ysgolion ac nid ydynt wedi ymddangos yn iawn mewn unrhyw ran, ac eto maent yn rhan bwysig o bolisi cymdeithasol, fel llawer o agweddau eraill ar hanes cymdeithasol ac ati. Ymddengys i mi fod yn rhaid inni gael adolygiad trylwyr o ganlyniadau rhoi pleidlais i fyfyrwyr 16 oed a'r angen gwirioneddol i sicrhau bod y system addysg yn ddigonol mewn perthynas â'r holl faterion y bydd yn rhaid iddynt benderfynu yn eu cylch. Gyda'r cyfrifoldeb hwnnw, mae gwir angen addysgu a grymuso'r bobl 16 mlwydd oed hyn.