7. Dadl y Ceidwadwyr Cymreig: Capasiti'r GIG

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:55 pm ar 17 Hydref 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 5:55, 17 Hydref 2018

(Cyfieithwyd)

A dyna pam rydym yn ymrwymedig i gyflwyno'r gwasanaeth 111. Rydym yn ymrwymedig i wella gofal y tu allan i oriau, fel y mae pob Llywodraeth ledled y Deyrnas Unedig. Rydym yn gwneud rhywbeth yn ei gylch mewn gwirionedd. Ac fe fyddwch yn gweld y gwasanaeth 111 yn cyrraedd Aneurin Bevan yn y dyfodol gweddol agos.

Nawr, ar niferoedd staff—[Torri ar draws.] Wel, ar niferoedd staff, mae'n werth ystyried, fel y dywedais, ein bod wedi parhau i fuddsoddi yn ystod cyfnod o gyni Torïaidd, ond mae'n ymwneud â mwy na nifer y staff; mae'n ymwneud â sut y maent yn gwneud eu gwaith. Dyna pam fod integreiddio iechyd a gwasanaethau gofal cymdeithasol gyda modelau gofal di-dor yn flaenoriaeth i Lywodraeth Cymru. Er gwaethaf toriadau sylweddol i gyllideb Llywodraeth Cymru, ar ôl wyth mlynedd galed o gyni Torïaidd—sy'n parhau, fel y mae Dawn Bowden yn ein hatgoffa—rydym wedi parhau i fuddsoddi mewn gwasanaethau cymdeithasol. Mae hyn yn wahanol iawn i'r hyn sy'n digwydd dros y ffin, lle mae dewisiadau'r Ceidwadwyr—dewisiadau bwriadol—wedi arwain at doriadau eto ac eto i ofal cymdeithasol yn Lloegr. Eto i gyd, yma yng Nghymru, rydym wedi cael £50 miliwn eleni yn y gronfa gofal integredig, £100 miliwn dros ddwy flynedd i'r gronfa trawsnewid, a £30 miliwn y flwyddyn nesaf ar gyfer byrddau partneriaeth rhanbarthol.

Ceir stori wahanol iawn yma yng Nghymru am ein dewisiadau mewn adeg o gyni a beth sy'n digwydd pan fo'r Ceidwadwyr mewn grym. Ac mae nifer o'r sylwadau a wnaeth y siaradwyr Ceidwadol heddiw yn gwrth-ddweud ei gilydd—ar y naill law'n galw am fwy o arian tuag at ofal sylfaenol, ond ar y llaw arall, yn galw am fwy o arian tuag at ofal eilaidd. Nid oes modd gwneud y ddau beth a awgrymwch a galw ar yr un pryd am gael mwy o arian i lywodraeth leol. Dyma ganlyniadau anochel y cyni Torïaidd, a dylwn eich atgoffa o'r ffaith ddiymwad honno. Mae'r Blaid Geidwadol wedi ymgyrchu dros gyni mewn tri etholiad cyffredinol olynol. Ni allwch hyrwyddo cyni mewn etholiad a throi eich cefn wedyn ar ei ganlyniadau diymwad a diwahân. Byddwn yn parhau i flaenoriaethu gofal cymdeithasol fel sector o bwys cenedlaethol. Mae'n cael lle blaenllaw yn 'Cymru Iachach', ein cynllun ar y cyd ar gyfer iechyd a gofal cymdeithasol, wedi'i gynllunio a'i berchnogi, am y tro cyntaf, gan y sector iechyd, llywodraeth leol a'r trydydd sector.

Fe wyddom fod angen i'r GIG drawsnewid er mwyn diwallu anghenion a gofynion heddiw a'r dyfodol, ond bydd un peth yn aros fel erioed: bydd y GIG yn parhau i gyflawni er mwyn diwallu anghenion y bobl sydd ei angen fwyaf, ac ni fydd y bobl hynny byth yn ymddiried yn y Torïaid i ofalu am ein GIG.