Part of the debate – Senedd Cymru am 3:19 pm ar 23 Hydref 2018.
Diolch ichi am y sylwadau a'r cwestiynau. Fe wnaf i ymdrin â'r pwyntiau penodol am Buurtzorg a phresgripsiyanu cymdeithasol, ac wedyn fe ddof yn ôl at y pwyntiau ehangach ynghylch sut yr ydym ni'n symud ymlaen, gan gynnwys eich sylw agoriadol.
Ynglŷn â Buurtzorg, rydym ni yn wir wedi buddsoddi arian ychwanegol mewn hyfforddiant nyrsys ardal, gan edrych ar fodelau penodol o ofal, a bydd hynny, wrth gwrs, yn cyfrannu at sut yr ydym ni eisiau ceisio cynllunio a darparu ein gwasanaethau. Mae'n werth sôn hefyd bod nyrsio ardal a chymunedol yn faes, wrth gwrs, y mae'r prif nyrs yn ei ystyried o ran a allwn ni ymestyn effaith staff nyrsio i ddeall bod hwnnw yn arloesi sydd eisoes ar gael a'r egwyddorion sydd eisoes wedi'u sicrhau hefyd. Mae nyrsys ardal yn bwysig iawn mewn gwirionedd o ran cadw pobl yn eu cartrefi eu hunain a'u dychwelyd i'w cartrefi eu hunain hefyd. Felly, ni ddylem ni fyth danbrisio pwysigrwydd nyrsys ardal, ac eto anaml iawn y byddwn yn sôn amdanynt yn y Siambr hon.
Ynglŷn â'ch sylw ynghylch presgripsiynau cymdeithasol, mewn gwirionedd, pan edrychwch chi ar nifer y prosiectau sydd gennym ni ar waith yn y gwasanaeth iechyd, mae presgripsiynau cymdeithasol yn nodwedd llawer mwy pwysig o hynny. Yn rhywfaint o'r arian a gyhoeddais ar iechyd meddwl a phresgripsiynau cymdeithasol, mae gan bob un ohonyn nhw gysylltiad uniongyrchol rhwng presgripsiynau cymdeithasol ac iechyd meddwl—pob un o'r prosiectau a'r partneriaethau hynny yr wyf i eisoes wedi rhoi arian iddyn nhw dros y flwyddyn ddiwethaf. Nid dim ond hynny, chwaith, ond os edrychwch chi ar Fi, Fy Nghartref, Fy Nghymuned, y prosiect cyntaf o dan y gronfa trawsnewid, mae presgripsiynau cymdeithasol yn un o'r saith elfen iddo. Os edrychwch chi ar ddull clwstwr Cwmtawe o weithio, yr wyf wedi sôn amdano heddiw, mae presgripsiynau cymdeithasol yn rhan o hynny hefyd. Felly, rydym ni'n bwriadu datblygu'r sail dystiolaeth ar gyfer presgripsiynau cymdeithasol, ac ym mhob un o'r ardaloedd yng Nghymru y byddwch chi'n edrych arnyn nhw, byddwch yn gweld presgripsiynau cymdeithasol yn ymgais fwriadol i'r gwasanaeth iechyd weithio gyda'r gwasanaeth gofal cymdeithasol ac, wrth gwrs, gyda'r trydydd sector a'r dinesydd i ddeall sut yr ydym ni'n eu helpu.
Nawr, o ran eich pwynt ehangach am y system yn Canterbury, mae wedi bod yn ddiddorol, wrth gwrs, y bu hynny yn ysbrydoliaeth i Gaerdydd a'r Fro. Mae ganddyn nhw setliad a chytundeb dros amser ar yr hyn i'w wneud fel bod cysondeb yn y dull. Ac mae'r Fi, Fy Nghartref, Fy Nghymuned yn datblygu ar yr hyn y maen nhw'n ei wneud yn Canterbury, ond yn yr un modd, pan oeddwn yn lansiad y digwyddiad hwn, roedd pobl o Canterbury yno ac roeddent yn chwilio am bethau y gallen nhw, hefyd, eu dysgu a mynd â nhw yn ôl i Canterbury. Felly, mae'n gyfle dysgu gwirioneddol sy'n gweithio'r ddwy ffordd. Mae'r undod pwrpas a gweledigaeth ym maes iechyd a gofal cymdeithasol wedi gwneud argraff dda arnyn nhw. Felly, dylem ni gymryd rhai pwyntiau cadarnhaol o'r hyn y mae ein staff ni yn ei wneud ac yn ei gyflawni, nawr bod ganddyn nhw'r cyfle i gydweithio'n fwriadol.
Mae llawer o'r cynllun Get Me Home a Get Me Home Plus yr ydych chi'n ei weld ym mhrosiect Fi, Fy Nghartref, Fy Nghymuned yng Nghaerdydd a'r Fro, yn debyg iawn i'r hyn sydd wedi digwydd yng Nghwm Taf gyda'u partneriaid mewn gofal cymdeithasol gyda'r cynllun 'stay well @ home', sef, wrth gwrs, y cynllun yr ymwelais i a'r Gweinidog ag ef ar y diwrnod y lansiwyd 'Cymru Iachach', a nhw oedd enillydd mawr gwobrau GIG Cymru eleni, hefyd—partneriaeth rhwng iechyd a llywodraeth leol. Dyna'r dyfodol mewn gwirionedd. Dyna pam yr ydym ni wedi rhoi cymaint o bwyslais ar fyrddau partneriaeth rhanbarthol. Rydym ni'n cael y budd mwyaf a'r gwerth mwyaf pan fo pobl yn fwriadol yn gweithio gyda'i gilydd, yn y system iechyd, y cydgysylltu rhwng ysbytai a gwasanaethau cymunedol, a hyd yn oed yn bwysicach, y cydgysylltu rhwng y system iechyd a'r system gofal cymdeithasol ac, yn wir, y dinesydd. Mae'n ffordd fwriadol o wneud pethau, a byddwn ni ond yn gwneud hynny os yw ein partneriaid yn gallu eistedd yn yr un ystafell a'u bod eisiau'r un blaenoriaethau ar gyfer yr un dinesydd.