Part of 3. Cwestiynau Amserol – Senedd Cymru am 2:50 pm ar 24 Hydref 2018.
Roeddwn yn falch iawn o fod yn y digwyddiad amser cinio; mae'n ddrwg gennyf nad oeddwn yn gallu aros am yr awr gyfan. Nid wyf yn gwybod os oeddech yn gwrando, ond yr hyn a glywais gan Undeb Cenedlaethol yr Amaethwyr ac Undeb Amaethwyr Cymru, pan ofynnwyd iddynt a oeddent yn teimlo ein bod yn gwrando, oedd 'ydym'. Mae'r ddau unigolyn a oedd ar y llwyfan, y ddau lywydd, yn rhan o fy mwrdd crwn Brexit. Dywedodd y ddau nad oedd unrhyw beth annisgwyl yn y ddogfen honno, oherwydd roeddent wedi eistedd o gwmpas y bwrdd hwnnw. Dywedodd un ohonynt wrthyf, 'Mae hon yn adeg ar gyfer diwygio radical', ac mae'r hyn rydym yn ei gynnig yn radical—rwy'n derbyn hynny—ond rhaid inni gynllunio'r system orau ar gyfer cymorth i ffermydd yma yng Nghymru, a dyna rydym yn ymgynghori yn ei gylch.
Cytunaf yn llwyr â chi ynglŷn â chynhyrchu bwyd, ac os edrychwch ar y pedwar ymgynghoriad a gynhelir yn y DU ar amaethyddiaeth, credaf fod cynhyrchu bwyd yn llawer mwy canolog i'r ymgynghoriadau hynny yng Nghymru nag yn unrhyw un o'r ymgynghoriadau eraill.
Soniais yn fy ateb i Llyr ein bod wedi argymell dau gynllun. Bydd hynny'n rhoi cyfle i ffermwyr greu busnesau mwy cadarn a mwy amrywiol. Mae'n hollol iawn ein bod yn eu gwneud mor gynaliadwy â phosibl. Rydym am iddynt aros ar y tir. Rydym am iddynt gystadlu mewn marchnadoedd byd-eang. Mae cymaint o ansicrwydd i'w deimlo ar hyn o bryd. Hefyd, rydym am iddynt ddarparu'r nwyddau cyhoeddus sydd eu hangen ar bawb ohonom fel cymdeithas, ac ar hyn o bryd, ni fuaswn yn dweud bod ffermwyr yn cael eu talu amdanynt. Felly, mae yna lawer o nwyddau cyhoeddus ar hyn o bryd nad ydynt yn cael incwm amdanynt, a dyna fydd y cynllun nwyddau cyhoeddus yn ei wneud.