Ond yng nghyd-destun y gronfa ffyniant gyffredin, mae'n—. Mae'n braf, mewn gwirionedd, gweld Nick Ramsay yn cael anhawster ac yn gwingo wrth geisio egluro pa wybodaeth o gwbl a roddwyd gan y Llywodraeth. Fe wnaethoch gystal ag y gallech; rwy'n meddwl bod hwnnw mae'n debyg yn sylw teg. Ond yr hyn sy'n fy ngwneud yn ddig, yn sicr gan Ysgrifennydd Gwladol Cymru, wrth iddo siarad am y peth, a dweud, 'Wel, wrth gwrs, nid yw'r system wedi gweithio'n dda iawn yn y gorffennol'—rhaid imi ddweud wrthych, yn Rhondda Cynon Taf, ym Mhontypridd ac yn ardal Taf Elái, mae wedi bod yn eithriadol o lwyddiannus mewn etholaeth sydd wedi dioddef yn sgil ddad-ddiwydiannu. Cawsom y £7 miliwn o arian ar gyfer y lido, a gysylltai â'r £10 miliwn ar gyfer creu parthau cerddwyr. Cawsom y £100 miliwn ar gyfer ffordd osgoi Pentre'r Eglwys, sydd wedi trawsnewid pethau'n aruthrol. Bellach mae gennym y £119 miliwn i'r rhan o'r metro ar gyfer gwella rheilffyrdd, gyda £27 miliwn ohono yn ardal Ffynnon Taf, ac wrth gwrs, y cyhoeddiad yn fwy diweddar—cyhoeddiad rhagorol yn fy marn i gan Ysgrifennydd y Cabinet dros Gyllid—mewn perthynas â'r £100 miliwn tuag at ymchwil ac arloesi pellach. Mae'r pethau hynny, ynghyd â'r ffordd y mae Llywodraeth Cymru wedi symud Trafnidiaeth Cymru i ardal Pontypridd, a'r bartneriaeth a'r ymgysylltiad—mewn gwirionedd mae'n trawsnewid ac yn adfywio. Mae wedi bod yn hanfodol bwysig, yn hynod ddefnyddiol, a byddai pethau'n wahanol iawn pe na bai wedi'i roi.

Ond fy rheswm dros roi cymaint o sylw i'r gronfa ffyniant gyffredin—. Weithiau rydych yn gwneud sylwadau smala, wyddoch chi, fod y Ceidwadwyr Cymreig a'r Llywodraeth Geidwadol wedi bod yn rhannu ffyniant byth ers ei hethol yn 2010. Yr unig broblem yw ei bod wedi bod y rhannu ffyniant â phobl sydd eisoes yn ffyniannus, nid y bobl sydd ei angen mewn gwirionedd. Ond pan ofynnwyd i Ysgrifennydd Gwladol Cymru ynglŷn â hyn, a phan gafodd ei herio ynglŷn â hyn yn San Steffan, dyma'r hyn a ddywedodd ar 24 Hydref 2018:

Mae ymadawiad y DU â'r Undeb Ewropeaidd yn rhoi cyfle inni ailystyried sut y mae cyllid ar gyfer twf ar draws y DU yn cael ei gynllunio a'i ddarparu. Yn ein maniffesto— maniffesto 2017, rwy'n cymryd, bron ddwy flynedd yn ôl— rydym wedi ymrwymo i ymgysylltu â Llywodraeth Cymru ynglŷn â chronfa ffyniant gyffredin y DU, ac mae'r gwaith hwnnw'n mynd rhagddo.

Wel o'r hyn a welaf, roedd hwnnw'n ymrwymiad maniffesto a dorrwyd o'r diwrnod cyntaf un. Nid fu unrhyw ymgysylltu, ni rannwyd unrhyw wybodaeth, ac nid oes unrhyw waith go iawn yn mynd rhagddo. Ac yn ddiau bydd Ysgrifennydd y Cabinet yn dweud bod hynny'n anghywir. Ond yn bwysicach na hynny, wrth gwrs, mae'r ffaith bod Ysgrifennydd Gwladol Cymru, sydd i'w weld yn ddryslyd ynglŷn â beth yw ei rôl, mae'n debyg, neu'n wir, pa un a oes ganddo rôl sy'n cyflawni unrhyw fudd o gwbl mewn gwirionedd i Gymru, wedi dweud mewn digwyddiad a drefnwyd yn ôl yr hyn rwy'n ei ddeall heb unrhyw ymgysylltiad â Llywodraeth Cymru:

Mae sefydlu cronfa ffyniant gyffredin y DU yn creu nifer o risgiau a phryderon. A fydd wedi ei datganoli? Os bydd, sut y bydd y drefn o'i llywodraethu a'i rheoli'n gweithio? Pwy fydd yn penderfynu ar y blaenoriaethau buddsoddi? Efallai y byddai Fframwaith Cyffredin y DU yn gweithio'n well ar gyfer trydydd sector yr Alban? A fydd yn llai o arian nag a gawn yn awr? A fydd gan y sector lais?

Nawr, dyna'r cwestiynau a gâi eu gofyn yn y digwyddiad lle roedd yn brif siaradwr, a chredaf ei fod yn mynegi'r pryderon sydd gan bawb ohonom, ac mae'n rhaid inni siarad yn gwbl agored amdanynt, mai'r hyn a welwn yw ailganoli polisi'r DU, cyfyngu ar ddatganoli drwy ddefnyddio'r cyllid—y cyllid honedig—a fydd yn mynd i'r gronfa ffyniant gyffredin i reoli'r cyfeiriad gwleidyddol yng Nghymru mewn gwirionedd. Gallwn gael yr holl bwerau a ddymunwn yn y Cynulliad hwn, ond os nad oes gennym gyllid i'n galluogi i'w gweithredu, bydd y pŵer hwnnw'n ddiffrwyth, a dyna yw fy mhryder mawr.

Mewn sefyllfa lle nad yw Llywodraeth y DU yn dweud dim wrthym, lle mae'n amlwg yn torri ei haddewidion mewn perthynas ag ymgysylltu, lle nad yw'n rhoi unrhyw ymrwymiad o gwbl o ran faint o arian y bydd ei angen arnom, neu warantu na chawn lai hyd yn oed, yr hyn y mae'n siarad amdano mewn gwirionedd yw sut y bydd yn rheoli'r cyllid hwnnw, sut y bydd yn defnyddio'r cyllid hwnnw, i ailgyfeirio polisi, a hyd yn oed yn cwestiynu a fydd yn cael ei ddatganoli o gwbl. Dyna'r her a welaf, ac mewn Llywodraeth Geidwadol sydd mor druenus o ranedig, sydd mewn perygl o wynebu etholiad, ar drothwy etholiad cyffredinol unrhyw ddiwrnod yn awr, mae'n bryder gwirioneddol nad oes gennym unrhyw syniad, unrhyw allu o gwbl i gynllunio ar gyfer y dyfodol o ran y gronfa ffyniant gyffredin fel y'i gelwir. Un ymrwymiad yn unig a fydd yn ateb hyn, sef na chawn lai o arian nag a gaem o'r blaen. Ac yna cafwyd ail ymrwymiad—nid un yn unig a gafwyd; roedd yna ail ymrwymiad—sef na fydd yn cael ei ddefnyddio mewn unrhyw ffordd i danseilio datganoli, y bydd yr adnoddau hynny'n dod yma i'r lle hwn, sef y Cynulliad Cymru lleol a etholwyd yn ddemocrataidd, i benderfynu sut i wneud y defnydd gorau ohono. Mae'r penderfyniadau a wnaed yn fy etholaeth wedi bod yn ddoeth ac yn ddarbodus, ac maent yn dwyn ffrwyth, ac nid oes unrhyw reswm i ddisgwyl na fydd hynny'n digwydd yn y dyfodol, oni bai bod polisi o ailganoli, agenda gudd gan y Torïaid yn y DU, i danseilio datganoli mewn gwirionedd ac ailganoli grym.