7. Dadl ar adroddiad y Pwyllgor Cyllid ar ei Ymchwiliad i baratoadau ar gyfer disodli ffrydiau cyllido’r Undeb Ewropeaidd yng Nghymru

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:15 pm ar 14 Tachwedd 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Caroline Jones Caroline Jones UKIP 4:15, 14 Tachwedd 2018

(Cyfieithwyd)

Hoffwn ddiolch i'r Pwyllgor Cyllid am eu hadroddiad.

Dros y ddau ddegawd diwethaf, mae Cymru wedi derbyn biliynau o bunnoedd o gyllid yr UE, ac rydym ar hyn o bryd yn derbyn bron i £700 miliwn y flwyddyn. Gyda'r DU i adael yr UE ym mis Mawrth y flwyddyn nesaf, mae'n hanfodol ein bod yn cael arian gan Lywodraeth y DU sydd yr un faint neu'n fwy na lefel yr arian a gawn gan yr UE.

Mae'r DU yn talu tua £13 biliwn y flwyddyn i'r UE, a daw arian yn ôl i'r DU wedyn i dalu am y polisi amaethyddol cyffredin a'r cronfeydd strwythurol. Pan gafodd Cymru arian Amcan 1 yn 1999, roedd yn gyfle unwaith mewn oes i wella economi rhannau helaeth o Gymru. Ond er hynny, gorllewin Cymru a'r Cymoedd yw un o rannau tlotaf y DU o hyd. Felly, mae mynd i'r afael â'r anghydraddoldeb hwn, ar ôl Brexit, yn hollbwysig.

Yn 2014, roedd Cymru unwaith eto'n gymwys ar gyfer y lefel uchaf o gronfeydd strwythurol fel rhanbarth llai datblygedig, ac mae hyn yn destun pryder i mi. Er bod arian yr UE wedi cyflawni llawer o welliannau i Gymru, nid yw wedi trawsnewid ein heconomi. Cymru yw'r rhan dlotaf o'r DU o hyd, ac un o'r rhanbarthau tlotaf yn Ewrop. Ar ôl Brexit, mae cyfle gennym i ddatblygu rhaglenni ariannu sy'n ateb anghenion Cymru. Gellir datblygu a chynllunio cronfeydd strwythurol i ddiwallu anghenion Cymru. Gellir datblygu cynlluniau ariannu amaeth a all fod o fudd i amgylchedd Cymru ac i'n ffermwyr.

Er mwyn cyflawni hyn, rhaid inni sicrhau bod Cymru'n parhau i gael yr un lefel o gyllid. Felly croesawaf argymhelliad cyntaf y pwyllgor i sicrhau nad yw Cymru geiniog ar ei cholled ar ôl Brexit. Yn wir, rwy'n cefnogi pob un o argymhellion y pwyllgor.

Rhaid i gronfa ffyniant gyffredin Llywodraeth y DU weithio i Gymru, a'r sefydliad hwn a ddylai benderfynu ar yr arian sy'n dod i Gymru. Pa system bynnag y bydd Llywodraeth y DU yn ei dewis yn lle rhaglenni cyllid yr UE, rhaid peidio â'i defnyddio fel ffordd o osgoi rhoi gormod o ddatganoli. Mae datganoli yma i aros, a rhaid inni gyfleu neges glir mai'r sefydliad hwn sy'n gyfrifol am benderfyniadau ariannu sy'n effeithio ar Gymru.

Rwy'n falch fod Llywodraeth Cymru wedi derbyn holl argymhellion y pwyllgor, a thrwy ein bod yn cefnogi'r cynnig sydd ger ein bron heddiw, byddwn yn anfon neges glir i Lywodraeth y DU: gwarantwch y cyllid a chaniatewch i ni benderfynu ar y ffordd orau i'w wario.