Part of the debate – Senedd Cymru am 4:23 pm ar 14 Tachwedd 2018.
Rwy'n llongyfarch y Pwyllgor Cyllid ar ei adroddiad a'i argymhellion pwysig iawn, Ddirprwy Lywydd. Mae pawb ohonom yn gwybod bod yr heriau sydd ynghlwm wrth Brexit yn enfawr, ac mae'r ansicrwydd yn fawr, ac mae hynny'n creu pob math o heriau anodd tu hwnt i sefydliadau, ac i bawb yng Nghymru yn wir. Mae ceisio dod o hyd i ffordd drwodd yn anodd eithriadol o ystyried cymhlethdod a chyrhaeddiad ein haelodaeth ym mhob agwedd ar fywyd.
Clywsom sôn am rai o raglenni'r Undeb Ewropeaidd heddiw, Ddirprwy Lywydd, a hoffwn sôn am y rhaglen LIFE y mae llawer o'n sefydliadau sy'n ymwneud â'n hamgylchedd a natur a bioamrywiaeth yng Nghymru yn rhoi gwerth mawr arni, ac rydym wedi gofyn iddi gael sylw o ran parhau cyllid. Mae wedi bod yn hanfodol i natur ac o ganlyniad i hynny, i les yng Nghymru ers 1992 pan ddechreuodd gyntaf. Dros y cyfnod hwnnw, rydym wedi cael 18 o brosiectau natur a bioamrywiaeth LIFE yng Nghymru, sy'n werth dros €65 miliwn i gyd—gyda €36 miliwn ohono'n dod yn uniongyrchol o gronfeydd yr Undeb Ewropeaidd. Buaswn yn dweud, Ddirprwy Lywydd, a gwn y byddai llawer yn cytuno, fod yr arian hwnnw wedi cyflawni llawer ac wedi'i ddefnyddio'n dda iawn. Credaf mai dyna farn bendant Llywodraeth Cymru, o gofio bod cynllun adfer natur Llywodraeth Cymru ei hun ar gyfer Cymru'n rhestru sawl prosiect a ariennir gan LIFE sy'n allweddol i gyflawni amcanion cadwraeth natur yn ein gwlad, ac mae'n sôn yn benodol am LIFE fel rhywbeth sy'n hanfodol i gyflawni ein hamcanion adfer natur. Felly, o ystyried pa mor ganolog yw'r rhaglen honno, y prosiectau hynny a'r cyllid hwnnw i natur, bioamrywiaeth a lles yng Nghymru, tybed a fyddai Ysgrifennydd y Cabinet yn ystyried galw ar Lywodraeth y DU i roi rhaglen ariannu benodol gyfatebol ar waith yn lle cronfa natur EU LIFE ar gyfer natur wrth inni symud ymlaen.