Part of the debate – Senedd Cymru am 3:36 pm ar 20 Tachwedd 2018.
Prif Weinidog, fe roddwyd sicrwydd clir iawn, iawn inni yn ystod ymgyrch y refferendwm ac ar ôl hynny na fyddai unrhyw ymwrthod â hawliau gweithwyr, unrhyw gwtogi ar hawliau gweithwyr, y bydden nhw'n cael eu diogelu bob cam o'r ffordd. Ond wrth ddarllen y cytundeb, neu'r cytundeb drafft yn ei ddiwyg presennol, ar yr olwg gyntaf mae'n ymddangos yn eithaf deniadol, oherwydd mae'n sôn am beidio ag ildio'r hawliau hynny. Ond, Prif Weinidog, rydych chi'n gwybod, gystal â mi, mai ychydig iawn o statws cyfreithiol sydd i gymalau di-atchweliad, eu bod i bob pwrpas yn amhosib eu gorfodi, eu bod wedi'u gwrthod gan nad ydyn nhw'n rhoi unrhyw sail wirioneddol o gefnogaeth i hawliau gweithwyr yn y gyfraith Ewropeaidd nac yn wir yng nghyfraith Prydain. Nid yw'r union gymalau yn y ddogfen yn werth y papur y maen nhw wedi eu hysgrifennu arno. Nawr, dyna'r farn yr wyf i wedi dod iddi ynglŷn â hyn, ac rwyf i hefyd wedi ymgynghori â rhai o gyfreithwyr cyflogaeth mwyaf blaenllaw'r wlad, a dyma maen nhw yn ei ddweud: maen nhw'n dweud ei bod hi felly yn gwbl glir bod yr ymrwymiadau i beidio â gostwng safonau llafur a chydymffurfio gyda'r Sefydliad Llafur Rhyngwladol, rhwymedigaethau Siarter Cymdeithasol Ewrop, yn aneffeithiol ac na fyddan nhw'n cyflawni'r hyn y mae'r Llywodraeth yn ei nodi yn ei Phapur Gwyn; yn benodol bydd hi bron yn sicr yn amhosib i undebau llafur a gweithwyr ddibynnu'n uniongyrchol ar yr ymrwymiadau hyn beth bynnag. Mae hi hyd yn oed yn fwy clir nad yw'r ymrwymiadau hyn hyd yn oed yn dechrau bodloni pedwerydd prawf Llafur, sef: a yw'n amddiffyn hawliau ac amddiffyniadau ac yn atal ras i'r gwaelod?
A ydych chi'n cytuno, Prif Weinidog, gyda'r dadansoddiad hwnnw? Ac yn y Cynulliad hwn, yn ogystal ag yn y ddadl sy'n digwydd yn San Steffan, un o'n hymrwymiadau sylfaenol yw na chaiff pobl yng Nghymru sy'n gweithio eu hawliau wedi eu cymryd oddi arnyn nhw, a bod y cytundeb drafft hwn, fel y mae ar hyn o bryd, yn tanseilio'n sylweddol ac yn dileu'r amddiffyniad sydd gan weithwyr Cymru o ran yr hawliau y bu ganddyn nhw hyd yn hyn?