Part of the debate – Senedd Cymru am 4:58 pm ar 27 Tachwedd 2018.
Oherwydd nad ydym yn cael yr arian y dylem fod yn ei gael pe byddem wedi codi o ran—[Torri ar draws.] Pe byddem wedi codi o ran ble'r oeddem 10 mlynedd yn ôl.
Wrth gwrs, mae rhai yn dweud y bydd uno cynghorau yn datrys rhan o'r broblem. Ar gyfer hynny, mae gennyf ddau air—Betsi Cadwaladr—neu dri gair—Cyfoeth Naturiol Cymru. Gellir cael rhagor o arian ychwanegol—[Torri ar draws.] Gellir cael rhagor o arian ychwanegol—[Torri ar draws.] Gellir cael rhagor o arian ychwanegol ar gyfer llywodraeth leol gan, er enghraifft, drafnidiaeth a datblygu economaidd. Pan mae angen mwy o arian ar lywodraeth leol i gefnogi gwasanaethau presennol, nid yw'n helpu pan ddarperir arian wedi'i neilltuo ar gyfer rhywbeth newydd. Bydd yn rhaid talu cost pensiynau athrawon. Nid yw cynghorau yn dweud wrth ysgolion, 'Rhaid ichi ei dalu o effeithlonrwydd'; maent yn edrych i geisio dod o hyd i'r arian ar eu cyfer.
Yn olaf, nid yw'n ddigon da gosod gwasanaethau cyhoeddus yn erbyn ei gilydd neu ofyn am fwy o arian ar gyfer pob gwasanaeth cyhoeddus—un yr wythnos. Y swm o arian a gawn ni yw'r grant bloc—ac roeddent yn arfer dweud ei fod yn grant bloc, nes i rai pobl fy meirniadu i, ond dyna'r swm o arian sydd gennym ni i'w ddefnyddio. A gaf i ofyn, wrth i'r Ceidwadwyr grynhoi, a allant esbonio o ble y daw'r arian ychwanegol ar gyfer llywodraeth leol? Ac, os ydynt yn ei dynnu allan o iechyd, sut yn union?