Part of 1. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Economi a Thrafnidiaeth – Senedd Cymru am 1:43 pm ar 28 Tachwedd 2018.
A gaf fi, unwaith eto, amlinellu er eglurder mai ychydig iawn o—? Yn gyntaf oll, roedd y safonau ar gyfer darparu gwasanaethau yn rhy isel, oherwydd nid oedd y contract a gytunwyd 15 mlynedd yn ôl yn addas at y diben, ac felly, yn y bôn, roedd y bar yn llawer is i Trenau Arriva Cymru. Nid oedd gennym unrhyw ddulliau ar gael i ni, dim pwerau nac unrhyw fodd o orfodi Trenau Arriva Cymru i godi'r bar a gwella safon y gwasanaeth, ac mae hynny'n cynnwys cynnal a chadw. Felly, yn enwedig yn y cyfnod yn arwain at drosglwyddo'r fasnachfraint, nid oedd unrhyw gymhelliant masnachol i Trenau Arriva Cymru fuddsoddi mewn gwaith cynnal a chadw y tu hwnt i'r hyn a oedd yn hanfodol yn gyfreithiol. Os caf ei roi fel hyn, mae'n debyg i pan fyddwch yn prynu car ail law. Rydych yn prynu car ail law gan wybod efallai na fydd y perchennog blaenorol wedi gofalu amdano cystal ag y byddech chi wedi hoffi iddynt wneud. Ac felly, rydych yn ei archwilio, ac fe fyddwch yn ystyried y posibilrwydd o orfod cael breciau newydd neu deiars newydd, ond fe fyddwch yn ei archwilio.
Y broblem gyda throsglwyddo'r fasnachfraint oedd na chafodd Trafnidiaeth Cymru fynediad llawn a phriodol at y fflyd gyfan i allu archwilio ei chyflwr. Fodd bynnag, yr hyn a wnaethant oedd gwneud yn siŵr fod digon o setiau olwynion yn eu lle. Dyma yw craidd y broblem ar hyn o bryd. Roedd y setiau olwynion wedi'u fflatio o ganlyniad i ddiffyg tyniant. Felly, fe wnaethant archebu nifer ddigonol o setiau olwyn, ond mae'n dal i gymryd amser i dynnu'r trenau oddi ar y cledrau a gosod setiau olwynion newydd arnynt.