1. Pa sylwadau y mae'r Cwnsler Cyffredinol wedi'u cyflwyno ar ran Llywodraeth Cymru ynghylch dyletswyddau awdurdodau cynllunio lleol i hysbysebu'r ffaith bod ceisiadau cynllunio wedi dod i law? OAQ52983

Mae’r gyfraith mewn perthynas â’r mater hwn yn glir. Mae Gorchymyn Cynllunio Gwlad a Thref (Gweithdrefn Rheoli Datblygu) (Cymru) 2012 yn ei gwneud yn ofynnol bod awdurdodau cynllunio lleol yn cyhoeddi ceisiadau am ganiatâd cynllunio. Mae’n ofynnol iddynt gynnal a chadw cofrestr gyhoeddus o geisiadau, ac mae canllawiau manwl ar gael yn y llawlyfr rheoli datblygu.

Diolch yn fawr am yr ateb yna, ond, yn sicr, bydd pob Aelod yn y Siambr yma wedi derbyn cwynion ar ryw adeg neu'i gilydd gan drigolion lleol am nad oeddent yn ymwybodol o gais cynllunio a oedd wedi'i gyflwyno i'r awdurdod lleol. Yn aml, erbyn iddynt ddod i wybod amdano, mae'r penderfyniad eisoes wedi'i wneud. Fel arfer, mae'r awdurdod lleol wedi rhoi'r rhybudd ar ryw bostyn lamp anghysbell ac yn ystyried bod hyn yn ddigonol o ran ymgynghoriad cyhoeddus. Yn syml, mae llawer yn teimlo bod y rhwymedigaethau cyfreithiol ar awdurdodau lleol i ymgynghori ar geisiadau cynllunio yn rhy wan. Felly, a ydych chi wedi cynnal trafodaethau ag Ysgrifennydd y Cabinet dros Ynni, Cynllunio a Materion Gwledig ar y mater hwn, ac a ydych chi'n credu bod angen darpariaeth gyfreithiol ychwanegol i sicrhau bod ymgynghori priodol, yn enwedig â thrigolion cyfagos, ac yn unol ag egwyddorion Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015, yn digwydd?

Diolch i'r Aelod am y cwestiwn pellach hwnnw. Mae'r fframwaith deddfwriaethol yn gosod sail isafswm ar oblygiadau a chyfrifoldebau awdurdodau lleol i hysbysebu. Hynny yw, mae'n rhaid gwneud hynny yn agos at y man, ac mewn papur newydd, ond hefyd ar ben hynny, mae hyblygrwydd i awdurdodau lleol i ehangu'r hysbysebu sydd yn cael ei wneud ar gyfer cynlluniau o'r math yma. Ac mae'n gyfrifoldeb arnyn nhw i sicrhau bod y math o hysbysebu'n addas ac fel gwnes i ddweud, sicrhau bod cofrestr gyhoeddus ar gael er mwyn i'r cyhoedd gael access i allu dirnad beth yw'r cynlluniau. Wrth gwrs, mae cyfle i unrhyw un sydd â chwyn yn y maes yma yn erbyn awdurdod lleol am beidio naill ai cyrraedd yr isafswm statudol neu beidio sicrhau mesurau addas—mae'n agored iddyn nhw i fynd â'r mater i'r Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus Cymru a mynd â'u cwyn drwy'r broses swyddogol honno.