5., 6., 7., 8. & 9. Rheoliadau Cyfrifyddu Carbon (Cymru) 2018, Rheoliadau Newid yn yr Hinsawdd (Cyllidebau Carbon) (Cymru) 2018, Rheoliadau Newid yn yr Hinsawdd (Targedau Allyriadau Interim) (Cymru) 2018, Rheoliadau Newid yn yr Hinsawdd (Hedfan Rhyngwladol a Llongau Morgludiant) (Cymru) 2018 a Rheoliadau Newid yn yr Hinsawdd (Terfyn Credyd Cyfrif Allyriadau Cymru Net) (Cymru) 2018

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:49 pm ar 4 Rhagfyr 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Lesley Griffiths Lesley Griffiths Labour 5:49, 4 Rhagfyr 2018

(Cyfieithwyd)

Diolch ichi, Dirprwy Lywydd. Newid yn yr hinsawdd yw un o'r heriau byd-eang mwyaf sy'n ein hwynebu. Y rheoliadau a roddwyd gerbron y Cynulliad i'w hystyried heddiw yw rheoliadau newid yn yr hinsawdd Cymru 2018. Maent yn set o bum rheoliad a fydd yn sefydlu'r fframwaith lleihau allyriadau a'r llwybr tuag at darged 2050 a gynhwysir yn Neddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016. Cyflwynir y rheoliadau hyn dan bwerau a gynhwysir yn y Ddeddf ac maent yn dangos i'r byd ein bod yn chwarae ein rhan yn yr her fyd-eang hon.

Sefydlodd y Ddeddf y Pwyllgor ar Newid yn yr Hinsawdd fel ein corff cynghori annibynnol, ac, wrth ddatblygu'r rheoliadau hyn, rydym wedi cael ac wedi derbyn cyngor gan y pwyllgor. Wrth baratoi ei gyngor, cynhaliodd y Pwyllgor ddwy alwad am dystiolaeth a chynhaliwyd digwyddiadau ar y cyd a fynychwyd gan y rhanddeiliaid o nifer o wahanol sectorau, gan gynnwys diwydiant, busnes, y sector cyhoeddus, y trydydd sector, sefydliadau academaidd a chymdeithas sifil. Rwy'n ddiolchgar i'r Pwyllgor a rhanddeiliaid am eu cyfraniad i'r rheoliadau hyn.

Mae'r rheoliadau targedau allyriadau dros dro yn creu targedau ar gyfer 2020 o 27 y cant, 2030 ar 45 y cant, a 2040 ar 67 y cant. Pennodd y rheoliadau cyllidebau carbon ein dwy gyllideb garbon gyntaf ar gyfer 2016 i 2020 ar gyfartaledd o 23 y cant o ostyngiad, a 2021 i 2025 ar gyfartaledd o 33 y cant o ostyngiad. Gyda'i gilydd, mae'r targedau a'r cyllidebau yn mapio ein llwybr datgarboneiddio tuag at 2050. Oherwydd cyfansoddiad ein cymunedau, mae ein llwybr yn wahanol i eraill. Yr allwedd yw sicrhau ein bod yn trawsnewid i economi a chymdeithas garbon isel ar y raddfa a'r gyfradd gywir i sicrhau y gallwn fanteisio i'r eithaf ar y buddion i Gymru.

O ran ein fframwaith cyfrifyddu, rydym wedi penderfynu mabwysiadu dull gwahanol i Lywodraeth y DU a byddwn yn cyfrifo ein holl allyriadau yng Nghymru heb unrhyw broses adrodd gymhleth, gan y credwn mai dyma'r ffordd fwyaf tryloyw. Mae'r rheoliadau awyrennau a llongau rhyngwladol yn cynnwys cyfran Cymru o'r allyriadau hyn yng nghyfrif allyriadau net Cymru. Mae'r rheoliadau cyfrifyddu carbon yn diffinio pa fath o uned garbon neu gredyd gwrthbwyso y gellir eu defnyddio yng nghyfrif allyriadau net Cymru a sut y cânt eu gweinyddu. Rydym wedi mynd am y rhai a ystyrir yn gadarn ac a gydnabyddir gan ganllawiau adrodd rhyngwladol.

Er bod ein ffocws ar ein gweithredu domestig, mae'r rheoliadau terfyn credyd yn gosod terfyn ar faint o unedau carbon neu gredydau gwrthbwyso y gellir eu defnyddio i ddiwallu'r gyllideb garbon gyntaf. Fel y cydnabyddir gan y Pwyllgor ar Newid yn yr Hinsawdd, mae allyriadau Cymru yn agored i newidiadau blynyddol oherwydd goruchafiaeth ein sector diwydiannol. Mae'r terfyn o 10 y cant yn darparu digon o hyblygrwydd. Dirprwy Lywydd, cymeradwyaf y rheoliadau hyn i'r Cynulliad Cenedlaethol.