Grŵp 1: Dyletswydd i ddarparu gofal plant a gyllidir (Gwelliannau 4, 4A, 4B, 20)

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:00 pm ar 5 Rhagfyr 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Huw Irranca-Davies Huw Irranca-Davies Labour 5:00, 5 Rhagfyr 2018

(Cyfieithwyd)

Diolch, Lywydd. Rwy'n falch iawn o helpu i agor y trafodion yma ar ran y pwyllgor Cyfnod 3 ar gyfer y Bil pwysig hwn. Rwyf wedi ymateb i alwadau gan bwyllgorau craffu—y Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg a'r Pwyllgor Materion Cyfansoddiadol a Deddfwriaethol—am ddyletswydd ar wyneb y Bil, ac rwyf wedi wedi cyflwyno gwelliant 4 fel sy'n briodol.

Er mwyn gweithredu'r ddyletswydd hon, bydd angen i Weinidogion Cymru nodi manylion ynghylch nifer yr oriau o ofal plant a nifer yr wythnosau o ddarpariaeth yn y rheoliadau a wneir o dan adran 1. Bydd y rheoliadau hyn yn ddarostyngedig i'r weithdrefn gadarnhaol. Yn ymarferol, mae gwelliant 4 gan y Llywodraeth yn cyflawni yn union yr un dibenion fel gwelliannau 4A a 4B, ond heb fod angen diwygio deddfwriaeth sylfaenol drwy reoliadau, pe bai angen amrywio faint o ofal plant sydd i'w sicrhau o dan adran 1 yn y dyfodol.

Mae gwelliant 4A a 4B yn ceisio cadarnhau pethau ar wyneb y Bil. Ni chredaf fod unrhyw amheuaeth ynglŷn â pha mor ymrwymedig yw'r Llywodraeth hon i gyflawni'r ymrwymiad maniffesto hwn. Eisoes rydym yn cyflawni ein dyletswydd mewn 14 o awdurdodau lleol ledled Cymru. Os gallwn osgoi'r angen i ddiwygio deddfwriaeth sylfaenol drwy reoliadau a chyflawni'r un diben, rwy'n credu mai dyna y dylem ei wneud. Ac am y rheswm hwn, ni fyddwn yn cefnogi gwelliannau 4A a 4B, a buaswn yn annog yr Aelodau i gefnogi gwelliant 4 y Llywodraeth yn lle hynny, sy'n cyflawni'r un diben yn union.

Mae gwelliant 20 yn ceisio diffinio'r hyn a olygwn wrth 'ofal plant' ar wyneb y Bil, drwy gyfeirio at ddeddfwriaeth arall. Nawr, cawsom drafodaeth ddefnyddiol iawn, ac rwy'n ddiolchgar amdani, yn ystod trafodion Cyfnod 2, a chyfarfûm wedyn â fy nghyd-Aelodau Suzy Davies a Janet Finch-Saunders yn gynnar ym mis Tachwedd i drafod hyn a materion cysylltiedig. Yr hyn a olygwn wrth 'ofal plant' at ddibenion y cynnig yw gofal plant wedi'i reoleiddio, sy'n cwmpasu amrywiaeth eang o wahanol fathau o ddarpariaeth, yn amodol ar set o safonau gofynnol cenedlaethol, ac sy'n cael eu rheoleiddio a'u harolygu gan Arolygiaeth Gofal Cymru neu'r Swyddfa Safonau mewn Addysg, Gwasanaethau Plant a Sgiliau. Mae gennym ddiffiniadau o 'ofal plant' eisoes mewn darnau eraill o ddeddfwriaeth, felly mae'n ddiangen cynnwys y lefel hon o fanylder yn y Bil ei hun.

Ond rwy'n cytuno ei bod yn bwysig gwneud y cysylltiad fel ei bod hi'n glir am beth rydym yn sôn pan siaradwn am 'ofal plant'. Nawr, mae'r cynllun gweinyddol fframwaith, a rennais gyda'r pwyllgor cyfrifol, yn egluro'r cysylltiad hwn, ac ynddo, rydym yn diffinio beth a olygwn wrth 'ofal plant'. Y fantais o gael diffiniad ynddo yw y gallwn ymdrin yn haws wedyn ag unrhyw newidiadau pe bai eu hangen yn y dyfodol gan sicrhau hefyd ein bod yn dryloyw ynghylch ystyr pethau. Diolch i chi, Lywydd.