Grwp 9: Categorïau o ddarparwyr gofal plant a gyllidir (Gwelliannau 24, 25)

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:36 pm ar 5 Rhagfyr 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Janet Finch-Saunders Janet Finch-Saunders Conservative 6:36, 5 Rhagfyr 2018

(Cyfieithwyd)

Diolch, Lywydd. Rydym wedi ailgyflwyno gwelliannau 24 a 25 o Gyfnod 2 oherwydd, er ein bod yn cydnabod bod y Gweinidog wedi gwrando ar y pwyllgor a'r rhanddeiliaid ac wedi cynnwys perthnasau a gofrestrwyd yn warchodwyr plant o fewn y cynllun gweinyddol drafft a'r rheoliadau, mae hyn eto'n cael ei adael i is-ddeddfwriaeth a chynllun anstatudol ei benderfynu. Fel y gwnaethpwyd yn glir yng Nghyfnod 2, mae hyn yn ymwneud nid yn unig â'r mathau o ddarparwyr a gofrestrir, ond â'r broses gofrestru hefyd.

Rydym yn cytuno y dylai gwarchodwyr plant gael eu cofrestru, a chlywsom y Gweinidog yn rhoi sicrwydd ynglŷn ag ysgolion a neiniau a theidiau, ond mae hyn yn methu'r pwynt sylfaenol ynglŷn â'r broses gofrestru bresennol ar gyfer bod yn ddarparwr gofal plant. Nid yw neiniau a theidiau'n cael cofrestru gydag Arolygiaeth Gofal Cymru os mai edrych ar ôl eu perthnasau eu hunain yn unig a wnânt. Rhaid imi ddweud, Weinidog, pan gawsom gyfarfod â chi, fe ddywedoch chi eich hun mai'r rhai nad ydynt yn manteisio ar y cynnig weithiau yw neiniau a theidiau sy'n edrych ar ôl eu plant. Fel y nododd PACEY Cymru, y Gymdeithas Broffesiynol ar gyfer Gofal Plant a'r Blynyddoedd Cynnar, yng Nghyfnod 1, caiff amrywiaeth helaeth o bobl sydd hefyd yn gofalu am eu perthnasau eu hepgor drwy hyn, gan arwain at bryderon ynghylch cynaliadwyedd y sector gofal plant, yn enwedig yn ein hardaloedd gwledig.

Mae hyn yn cysylltu i ryw raddau â'n pryderon parhaus ynghylch cynllunio'r gweithlu, a bydd hynny'n cael sylw o dan welliant 34. Nododd y Gweinidog yng Nghyfnod 2 nad oes unrhyw amod fod yn rhaid i berthnasau ofalu am blant eraill o dan y cynnig. Fodd bynnag, nid yw hyn yn cael ei wneud yn glir ar wyneb y Bil nac o fewn y cynllun gweinyddol drafft. Yn yr un modd, un o sgil-effeithiau'r esemptiad ar gyfer ysgolion o dan y Gorchymyn Eithriadau Gwarchod Plant a Gofal Dydd (Cymru) 2010 yw bod hynny'n atal nod y Gweinidog o ofal cofleidiol, gan y byddai'n rhaid i ysgolion weithio mewn partneriaeth gyda gwarchodwr plant cofrestredig i ddarparu'r elfen gofal plant neu greu endid cyfreithiol ar wahân i gynrychiolwyr gofrestru. Er inni gael sicrwydd yng Nghyfnod 2 a Chyfnod 3 y caiff y rhain eu hadolygu, mae angen gwneud hyn yn glir yn ystod y broses ddeddfwriaethol. Dyna pam rydym ni yma heddiw. Mae'r Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg hefyd yn dal i aros am ganlyniadau'r alwad am dystiolaeth i adolygu Gorchymyn Eithriadau Gwarchod Plant a Gofal Dydd (Cymru) 2010, a allai leddfu'r broses o gofrestru perthnasau ac ysgolion fel darparwyr gofal plant.

Mae'n hynod o siomedig fod y Gweinidog wedi cyhoeddi galwad am dystiolaeth yn ystod y camau olaf o daith y Bil, sy'n golygu na allwn ni fel Aelodau Cynulliad graffu ar y dystiolaeth hon cyn y caiff y Bil ei basio. Dyma lle mae prosesau'r Bil yn ddiffygiol. Rydym yn trafod Bil fframwaith, ac mae'r Gweinidog yn honni mai mater technegol yn unig ydyw, ond yn ei hanfod mae'n cyflawni rhan o'r cynnig gofal plant drwy CThEM. Roedd y Bil yng Nghyfnod 1 chwe mis ar ôl dechrau treialu'r ardaloedd peilot; yng Nghyfnod 2 cyn yr alwad am dystiolaeth ar gofrestru gofal plant; ac yng Nghyfnod 3 cyn cyhoeddi'r gwerthusiad cyntaf o weithredwyr cynnar y cynnig. Mae'n sicr yn teimlo fel pe baem yn mynd yn ôl at y Bil hwn ymhen blwyddyn pan gyhoeddir yr adroddiad gwerthuso nesaf, a'r flwyddyn ar ôl hynny, pan fydd wedi dechrau cael ei gyflwyno'n genedlaethol. Nid rhoi'r cert o flaen y ceffyl yn unig yw hynny, ond carafán cyfan. Lyw—. Iawn. Diolch. Bu bron i mi ddweud 'Llywydd'. [Chwerthin.]