Grŵp 10: Trefniadau gweinyddol ar gyfer darparu gofal plant a gyllidir (Gwelliannau 26, 27, 28)

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:50 pm ar 5 Rhagfyr 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Huw Irranca-Davies Huw Irranca-Davies Labour 6:50, 5 Rhagfyr 2018

(Cyfieithwyd)

Diolch ichi, Lywydd. Credaf fod hynny'n helpu i egluro rhywbeth i mi. Credaf o ddifrif fod gennym gamddealltwriaeth. Yr hyn y mae'r Bil hwn yn ei wneud yw gwirio cymhwysedd rhieni, drwy fecanwaith CThEM, i fanteisio ar y cynnig gofal plant. Yr hyn roeddech chi'n sôn amdano yno, Janet, oedd yr agwedd o ddarparu'r cynnig mewn gwirionedd. Byddaf yn ôl o flaen Aelodau'r Cynulliad—wel, os wyf yn dal i fod yn y swydd hon—rywbryd yn y dyfodol pan fyddwn yn cyflwyno'r hyn y mae awdurdodau lleol wedi gofyn inni ei wneud, sef gosod strwythur y ffordd yr ydym yn cydgysylltu'r ddarpariaeth ar draws Cymru gyfan mewn gwirionedd. Mae hynny'n rhywbeth ar wahân.

Felly, gadewch imi droi at y gwelliannau. Rydych yn gywir yn ailddatgan yr hyn a ddywedais o'r blaen mewn perthynas â diwygio gwelliant 26—nid wyf yn gweld beth sydd i'w ennill o ailddatgan dyletswydd sydd gan awdurdodau lleol eisoes mewn perthynas â sicrhau bod digon o ofal plant ar gael yn eu hardaloedd. Mae'r ddyletswydd bresennol, fel y dywedasoch, yn ehangach hefyd na'r hyn a gynigir, gan ei bod yn ei gwneud hi'n ofynnol i awdurdodau lleol roi sylw i'r angen am ofal plant sy'n addas ar gyfer plant anabl, ac ar gyfer gofal plant sy'n defnyddio'r Gymraeg.

Mae'n ymddangos bod gwelliant 27 yn ceisio dwyn llawer o'r manylion gweithredol rydym yn bwriadu eu cynnwys yn y cynllun gweinyddol o fewn cwmpas is-ddeddfwriaeth. Rydym yn mynd i ddysgu, rydym yn mynd i barhau i ddysgu o brofiad gyda'r cynnig hwn, a'r cynllun gweinyddol yw'r union fecanwaith sy'n rhoi hyblygrwydd pwysig inni allu addasu ac adolygu'r trefniadau gweinyddol, gweithredol, rheng flaen hynny wrth i ni fwrw ymlaen. Nid rhyw fath o esgus yw'r cynllun gweinyddol i guddio problemau rhag Aelodau'r Cynulliad. Rwyf eisoes wedi'i gyflwyno ar ffurf fframwaith i'w rannu gydag Aelodau, a buaswn o ddifrif yn croesawu craffu pellach ar y cynllun yn y gwanwyn.

O ran gwelliant 28, hoffwn ailadrodd yr hyn a ddywedais o'r blaen am yr angen i gofrestru ac arolygu darparwyr er mwyn iddynt allu cymryd rhan yn y cynnig. Rydym bob amser wedi bod yn glir ynglŷn â'n rhesymau dros wneud hyn.

Ac os caf gyfeirio at y sylwadau a wnaethoch wrth orffen eiliad yn ôl ar y set flaenorol o welliannau: os oes perthnasau, neiniau a theidiau ac eraill allan yno sydd eisiau gwneud defnydd o'r cynllun hwn mewn gwirionedd—gan gynnwys darparu ar gyfer eu plant eu hunain yn ogystal ag eraill, oherwydd rwyf wedi gweld darpariaeth dda iawn gan bobl sy'n gweithredu mewn tai gyda chwech o blant, dau ohonynt efallai'n wyrion iddynt hwy ac ati—fe allant wneud hynny. Mae angen iddynt hwy gofrestru hefyd, dyna i gyd. Ac mae yna neiniau a theidiau sy'n gwneud hynny, rhaid imi ddweud.

Nawr, rwy'n credu y dylem gadw mewn cof hefyd fod yna eisoes gyfres o safonau y mae'n ofynnol i ddarparwyr gofal plant gydymffurfio â hwy. Cânt eu rhestru'n fanwl yn ein safonau gofynnol cenedlaethol, a chawsant eu hadolygu ym mis Ebrill 2016.

Felly, ar y sail hon, gyda'r esboniadau hynny, rwy'n gobeithio bod hynny wedi egluro pam na allwn gefnogi gwelliannau 26, 27 na 28.