Hoffwn godi’r mater o ganabis meddyginiaethol. Mae llacio cyfreithiau ynghylch presgripsiynau canabis meddyginiaethol o ganlyniad i newidiadau yn neddfwriaeth camddefnyddio cyffuriau wedi creu ychydig yn unig o newid eleni. Mae hyn, yn fwy na thebyg, oherwydd canllawiau cyfyngol dros dro a gyhoeddwyd o ganlyniad i'r newid hwn yn y ddeddfwriaeth. Mae’r Gymdeithas Sglerosis Gwasgaredig yn dweud na fydd dim yn newid yn y tymor byr ar gyfer 10,000 o bobl yn y DU sy’n byw gyda sglerosis gwasgaredig a allant gael esmwythâd o’r boen a’r gwayw drwy ddefnyddio canabis meddyginiaethol. Daeth hyn i'r amlwg yn ystod yr wythnos diwethaf, gydag achos Bailey Williams sy’n 16 mlwydd oed, sydd ag epilepsi difrifol sy’n achosi iddo ddioddef cannoedd o ymosodiadau ar ôl ei gilydd. Mae ei deulu yn dweud bod ei gyflwr yn dirywio'n gyflym. Maen nhw’n dweud y byddai canabis meddyginiaethol yn gwella ei symptomau yn fawr. 

Nawr, gall Sativex fod ar gael ar y GIG yng Nghymru, ond ar gyfer triniaeth sbastigedd yn unig y caiff hwn ei drwyddedu, a phryd hynny nid yw ond ar gael i grŵp bach o bobl sy'n byw gyda sglerosis gwasgaredig sy'n bodloni'r meini prawf. Nid yw hyn o unrhyw ddefnydd i bobl fel Bailey sydd ag epilepsi difrifol, nag unrhyw gyflwr arall a allai fod y tu allan i’r cwmpas cyfyng hwnnw. Hoffwn i weld y Llywodraeth hon yn gweithio tuag at sicrhau bod y canllawiau ar ragnodi canabis meddyginiaethol yn cael eu hadolygu a’u llacio yn y cyfamser, fel nad yw mynediad at driniaeth yn cael ei gyfyngu mor llym. Mae gennym ni gyfle yng Nghymru i fabwysiadu ymagwedd flaengar at ragnodi canabis meddyginiaethol, ac ni ddylem ni adael i’r cyfle hwnnw ddiflannu. Rwyf eisoes wedi ysgrifennu at yr arweinydd Llafur newydd, felly, a wnewch chi sicrhau, fel mater o frys, bod y Prif Weinidog newydd yn cymryd camau i ymdrin â hyn yn ddi-oed, gan na all y teulu aros tan y Nadolig?

Hoffwn hefyd godi’r mater bod Aelod o’r Cynulliad wedi rhannu llwyfan gyda bwli asgell dde islamoffobaidd adnabyddus yn Llundain yn ystod y penwythnos. Mae’n hysbys bod Yaxley-Lennon wedi creu straeon newyddion sydd wedi helpu i ledaenu casineb yn erbyn Mwslemiaid. Mae'n annog casineb yn rheolaidd ac nid oes lle iddo yng ngwleidyddiaeth y brif ffrwd. Nid oes gan yr Aelod Cynulliad dan sylw unrhyw gywilydd, ond mae’r ffaith ei fod yn rhannu llwyfan gyda chymeriad gresynus a pheryglus o'r fath yn dwyn cywilydd ar y Senedd hon ac mae'n dwyn gwarth ar Gymru. Rwyf yn amau na fydd yr Aelod Cynulliad dan sylw yn edifarhau, gan mai dyna'r math o unigolyn yw ef, ond gobeithiaf y bydd camau’n cael eu cymryd i’w sancsiynu mewn rhyw ffordd am iddo foddio colbiwr asgell dde a'i ddilynwyr.

A gawn ni ddatganiad gan y Llywodraeth hon sy’n condemnio’r weithred hon ac sy’n egluro i bawb pam nad yw cymdeithasau o'r fath yn ddiniwed, a hefyd, a all y datganiad hwnnw amlinellu hefyd strategaeth Llywodraeth Cymru ar gyfer mynd i'r afael â chynnydd y dde eithaf yng Nghymru?