Part of the debate – Senedd Cymru am 3:33 pm ar 8 Ionawr 2019.
Diolch i'r Prif Weinidog am gyflwyno datganiad arall inni ar Brexit. Rydych chi'n dweud, Prif Weinidog, eich bod chi eisiau Brexit sy'n diogelu swyddi. Swyddi ar gyfer pwy, tybed—swyddi i bobl Prydain, neu swyddi i'r cannoedd ar filoedd o bobl sydd wedi dod i Brydain yn ystod y blynyddoedd diwethaf, sydd, gyda'i gilydd—[Torri ar draws.]—sydd, gyda'i gilydd yn ffurfio cronfa aruthrol o lafur rhad ar gyfer busnesau mawr? Felly, fy nghwestiwn cyntaf yw: a ydych chi'n cydnabod bod yn rhaid i fuddiannau pobl Prydain fod yn flaenoriaeth uwch i Lywodraeth y DU na buddiannau dinasyddion yr UE nad ydyn nhw'n Brydeinwyr?
Efallai, pan ddaw rhyddid i symud i ben, efallai y bydd rhagolygon gwaith pobl Cymru sydd ar ris isaf y farchnad lafur yng Nghasnewydd, Caerdydd, Abertawe a Wrecsam, a threfi eraill yn yr ardaloedd teithio-i'r-gwaith hynny, yn gwella'n sylweddol. Gall pethau—[Torri ar draws.]—gall pethau wella'n faterol ar gyfer y bobl hynny sy'n ei chael hi'n anodd dod o hyd i swydd—ei chael hi'n anodd dod o hyd i swydd sy'n cynnig cyflog ac amodau da, sy'n cael trafferth dod o hyd i swydd gyda sicrwydd oriau. Mae'n bosib y gallai'r amodau hynny wella ar ôl inni gael rhywbeth sy'n cyfyngu ar y cyflenwad diddiwedd o lafur rhad, megis polisi mewnfudo priodol. Efallai y gallaf ofyn ichi a ydych chi'n cydnabod y posibilrwydd yma. Rydych chi'n dweud mai esgus oedd datgan y gallem ni adfer rheolaeth dros ein ffiniau. Felly, a ydych chi'n credu na all Llywodraeth y DU obeithio i reoli ei ffiniau, ac a ydych chi'n credu y byddai hynny'n sefyllfa dda i fod ynddi? Rydych chi'n dweud, os na all Prif Weinidog y DU sicrhau cytundeb, y dylai hi ofyn am estyniad, fel y gallwn ni gael etholiad cyffredinol neu bleidlais gyhoeddus—mewn geiriau eraill, refferendwm arall. Beth fyddai diben y naill bosibilrwydd neu'r llall, rwy'n gofyn i fy hun: etholiad cyffredinol fel y gallai'r Blaid Lafur—y Blaid Lafur Cenedlaethol, o dan arweiniad Jeremy Corbyn, sydd gyda'r mwyaf taer dros adael—gyflwyno cynnig arall nad yw'n mynd â ni ymlaen, oherwydd nid oes neb yn gwybod beth mewn gwirionedd yw safbwynt Llafur yn San Steffan. Y tro diwethaf, fe wnaethon nhw arddel polisi o barchu canlyniad y refferendwm a gadael yr Undeb Ewropeaidd. Felly, beth am bleidlais gyhoeddus arall? Pam, pan fydd hynny ynddo ei hun yn golygu anwybyddu'r mandad clir a gafwyd yn yr un diwethaf, nad yw wedi ei weithredu eto, ac, o dan eich fformiwla, efallai na fydd e byth? Pleidleisiodd y DU i adael, ac felly hefyd Cymru. Mae angen inni roi'r gorau i'r petruso yma a gadael yr UE ymhen 10 wythnos. Bydd 17 miliwn o bobl yn cymeradwyo pan wnawn ni hynny.