Part of 2. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 2:27 pm ar 15 Ionawr 2019.
Wel, Llywydd, gadewch i mi ymateb eto i ran agoriadol ail gwestiwn Paul Davies trwy ddweud, wrth gwrs, pan fydd pethau'n mynd o chwith, ein bod ni'n eu cydnabod, fel y gwnaethom ar y pryd, gan ddweud y pethau angenrheidiol bryd hynny. O ran ei bwynt cyffredinol, wrth gwrs, rwy'n cytuno â llawer o'r hyn sydd ganddo i'w ddweud; mae TB mewn gwartheg yn brofiad ofnadwy i ffermwyr y mae'n rhaid iddyn nhw ei wynebu, ac mae Llywodraeth Cymru yn gweithio'n agos iawn gyda'r diwydiant i wneud yn siŵr ein bod ni'n gallu gwneud popeth y gallwn ni eu rhoi ar waith yr ydym ni'n credu sy'n effeithiol i fynd i'r afael â'r clefyd. Ceir llawer o bethau da sydd wedi digwydd o ganlyniad i'r holl ymdrechion hynny, gan gynnwys gwell bioddiogelwch ar ffermydd, gan gynnwys gallu olrhain gwell a phrofi gwell hefyd, sy'n esbonio'n rhannol rhai o'r ffyrdd y mae'r niferoedd y cyfeiriodd atyn nhw yn cynyddu. Oherwydd os oes gennych chi well dealltwriaeth o'r clefyd, eich bod chi'n ymwybodol o ba mor gyffredin ydyw, yn gwybod lle gellir dod o hyd iddo, yna—ac mor aruthrol o anodd yr wyf i'n ei ddeall yw hynny i'r ffermwyr dan sylw—mae'n rhaid i ymdrin â gwartheg sydd wedi'u heintio fod yn rhan o'r ffordd y bydd dileu'r clefyd yn y tymor hir yn cael ei wireddu.