Diolch i Huw Irranca-Davies am godi'r ddau fater pwysig hyn ac am roi ymdeimlad inni o’r bywiogrwydd sy'n digwydd bob dydd yn ein cymunedau ein hunain. Rwyf yn wirioneddol falch o glywed am y sgyrsiau adfywio ar lawr gwlad sy'n cael eu cynnal ar lefel leol, oherwydd y lefel hon o ymgysylltiad oedd yr union beth yr oeddem yn ei ragweld pan sefydlwyd tasglu’r Cymoedd. Mae'n ddarn o waith sy’n cael ei adeiladu o'r gwaelod i fyny yn wir, ac felly mae'r hyn a glywsom yn disgrifio'r math hwnnw o ethos yn dda iawn.

Rwyf yn ymwybodol bod y Cynghorydd Patel wedi cael trafodaethau da iawn ynghylch gwaith y tasglu, ac fe siaradodd yn hir â'r cyn-Weinidog yr oedd cyfrifoldeb am y tasglu ganddo. Mae’r dull hyb cymunedol yr ydych yn ei ddisgrifio, yn flaenoriaeth fawr o dan thema 2 y cynllun cyflenwi tasglu, a gwyddom fod yr hybiau cymunedol hynny yn asedau mawr inni pan rydym yn ceisio gwella darpariaeth gwasanaethau cyhoeddus. Felly, yn dilyn digwyddiad rhwydweithio y llynedd, cafodd gweithgor hyb cymunedol ei sefydlu i fapio’r hybiau sydd eisoes yn bodoli ledled y Cymoedd, gan dynnu sylw at arferion da lle bo hynny'n bodoli, a chredaf ein bod ni wedi clywed rhywfaint o hynny yn y fan yna, a hefyd i edrych ar yr hyn y mae angen i gymunedau a sefydliadau ei wneud i ddatblygu model o hyb sy’n gynaliadwy. Felly, rydym yn gweithio gyda Chyngor Gweithredu Gwirfoddol Cymru, cynghorau gwirfoddol sirol, Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru, Interlink RhCT, byrddau iechyd lleol, yr Ymddiriedolaeth Adeiladu Cymunedau, y Sefydliad Dysgu a Gwaith ac eraill er mwyn mynd â’r darn hwnnw o waith yn ei flaen, ond gyda thrigolion lleol a thenantiaid wrth wraidd hynny bob amser.

O ran ail ran y datganiad, cytunaf yn llwyr mai pwysigrwydd ein diwylliant a'n traddodiadau yw’r hyn sy'n ein gwneud ni’n Gymreig iawn, fel y dywedodd Huw Irranca-Davies yn ei gyfraniad ef. Mae gennym gyfoeth o farddoniaeth a rhyddiaith, ac mae’n Hamgueddfa Werin yn Sain Ffagan a Llyfrgell Genedlaethol Cymru wedi casglu'r rhain dros y blynyddoedd i sicrhau nad yw’r cyfoeth hwn yn cael ei golli.