Part of the debate – Senedd Cymru am 5:34 pm ar 16 Ionawr 2019.
Diolch yn fawr, Ddirprwy Lywydd. Diolch i'r Aelodau am eu cyfraniadau, Ddirprwy Lywydd, ac i aelodau'r pwyllgor am eu ffocws a'u hymrwymiad i'r gwaith hwn. Fel y dywedodd pawb sydd wedi siarad heddiw, mae'n amlwg yn eithriadol o bwysig ein bod yn deall orau y gallwn y materion yn ymwneud â diogelwch tân mewn adeiladau uchel iawn yn gyffredinol, mewn adeiladau preifat uchel iawn yng Nghymru, yn nodi camau gweithredu angenrheidiol a rhoi'r camau hynny ar waith cyn gynted â phosibl. Rwy'n ddiolchgar iawn am y ddealltwriaeth ynglŷn â phwysigrwydd y materion hyn, y ffocws a roddodd aelodau'r pwyllgor, eu hymagwedd ddifrifol tuag at eu gwaith, a'r dystiolaeth a gawsom, sydd unwaith eto'n adlewyrchu difrifoldeb y materion hyn.
Fel y dywedodd Leanne Wood, yn amlwg, mae'n beth ofnadwy ei bod hi wedi cymryd trasiedi fel Tŵr Grenfell i ddod â'r problemau a wynebwn i'r amlwg a'r angen am y gwaith sydd bellach yn digwydd a'r camau sydd wedi digwydd ac a fydd yn dilyn. Mae gwir angen inni fynd i'r afael â'r problemau hyn a gwneud popeth a allwn i wneud yn siŵr nad yw trychinebau mor erchyll yn digwydd eto. Dyna pam y credaf, fel y dywedodd y Gweinidog—fel roedd yn gywir i ddweud—ei bod hi'n hynod o bwysig ein bod yn ei gael yn iawn. Ond yn amlwg, mae'r pwyllgor hefyd yn credu—a gwn fod y Gweinidog yn ogystal—oes, mae angen inni ei gael yn iawn, ond mae angen inni ei gael yn iawn cyn gynted â phosibl, a dyna'r ysbryd sy'n rhaid i ni symud ymlaen ynddo. Yn hynny o beth, mae'n dda clywed am ymrwymiad y grŵp arbenigol, fel y mae'r Gweinidog wedi dweud, a'r derbyniad fod angen cyhoeddi'r map gwaith cyn gynted â phosibl.
Rwy'n ddiolchgar iawn am y sicrwydd a roddodd y Gweinidog mewn ymateb i'r hyn a ddywedodd David Melding am yr angen inni gael y wybodaeth ddiweddaraf mor rheolaidd â phosibl, oherwydd mae llawer o waith yn digwydd. Mae llawer o waith yn digwydd ar lefel y DU, llawer o waith ar y cyd rhwng Llywodraeth Cymru a Llywodraeth y DU, a llawer o waith yma yng Nghymru. Felly, wyddoch chi, mae llawer o wybodaeth i'w diweddaru, ac unwaith eto, mae'n bwysig dros ben ein bod yn cadw llygad ar y datblygiadau hynny, a'u bod yn cael eu rhannu a'n bod yn deall beth sy'n digwydd a phryd y mae'n mynd i ddigwydd. Unwaith eto, roedd hi'n dda iawn clywed David Melding yn siarad am y cydweithrediad y mae'n gywir i sicrhau'r Gweinidog a fyddai'n amlwg ar draws y pleidiau gwleidyddol yma pe cyflwynid deddfwriaeth, a phe gwneid hynny yn y tymor Cynulliad hwn. Credaf inni glywed beth a ddywedodd y Gweinidog ar y pwnc hwnnw. Ond os yw'n bosibl, rwy'n siŵr ei bod yn bwysig i'r Gweinidog wybod y byddai'r un ysbryd o gydweithrediad gan y pleidiau eraill a fyddai'n hwyluso hynt y ddeddfwriaeth drwy'r Cynulliad ac yn helpu i roi tawelwch meddwl i'r Llywodraeth y gellid goresgyn rhai o'r anawsterau sy'n gysylltiedig â'r ysbryd hwn o gydweithrediad.
Felly, yn fyr, Ddirprwy Lywydd, mae'r rhain yn faterion y bydd y pwyllgor yn dychwelyd atynt. Rydym wedi gwneud hynny bellach dros gyfnod o flynyddoedd gyda'n gwaith cynnar ar y problemau tai cymdeithasol, o ran adeiladau uchel iawn yng Nghymru, ac yn awr gyda'r adroddiad dilynol hwn ar adeiladau preswyl preifat uchel iawn. Byddwn yn parhau i ddychwelyd at y materion hyn, ac edrychaf ymlaen at weithio gyda'r Gweinidog, gan wybod ei bod wedi gwneud hyn yn flaenoriaeth gynnar yn ei rôl bresennol, ac y bydd yn parhau i wneud hynny.