Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 2:11 pm ar 29 Ionawr 2019.
Diolch i Mike Hedges am y cwestiwn yna ac am y cyngor rheolaidd y mae wedi ei roi ar y mater hwn—cyngor sydd, fel y mae'n gwybod, yn cyd-fynd â'r dull y mae Llywodraethau Cymru olynol wedi ei fabwysiadu ers datganoli. Yng Nghymru, mae dinasyddion yn talu tua £40 y pen bob blwyddyn o ganlyniad i gynlluniau menter cyllid preifat, ac mae oddeutu un rhan o bump o'r hyn y mae'n rhaid i ddinasyddion mewn rhannau eraill o'r Deyrnas Unedig ei dalu.
Rwy'n cytuno â'r hyn y mae Mike Hedges wedi ei ddweud, Llywydd—y dylai fod adolygiad o gynlluniau menter cyllid preifat hanesyddol. Yn fuan, bydd Llywodraeth Cymru yn ysgrifennu at yr holl awdurdodau contractio yng Nghymru i wneud yn siŵr bod hynny'n digwydd, a'i fod yn digwydd bob blwyddyn. Yn y lle cyntaf, cyfrifoldeb yr awdurdodau contractio hynny yw adolygu'r contractau a gweld lle allai fod cwmpas posibl i wneud arbedion ar eu taliadau gwasanaeth blynyddol. Er mwyn cymell yr arfer hwnnw, y polisi y byddwn ni'n ei ddilyn fydd bod yr awdurdod hwnnw'n gallu cadw unrhyw arbedion y mae'n ei gynhyrchu yn y ffordd honno.
Mewn achosion lle mae'r awdurdod yn ystyried terfynu'r contract yn gynnar, yna bydd angen deialog rhwng yr awdurdod hwnnw a Llywodraeth Cymru. Efallai y byddwn yn gallu edrych ar fesurau fel ein cronfa buddsoddi i arbed i'w cynorthwyo i wneud yn union hynny.