Diolch yn fawr iawn, Llywydd. Gweinidog, hoffwn ofyn am dri datganiad gan y Llywodraeth, os gwelwch yn dda. Hoffwn ofyn am ddatganiad gan y Llywodraeth ar reoli traffig trefol. Bûm mewn cyfarfod cyhoeddus yn fy etholaeth i yn Beaufort nos Wener, ac fe'm syfrdanwyd i glywed pobl yn siarad yno am y peryglon y maen nhw'n eu hwynebu yn eu bywydau bob dydd ar hyd y ffyrdd drwy'r gymuned. Clywais am blant yn cael eu taro i lawr, am bobl yn methu cerdded ar balmentydd ac am bobl yn ofni croesi'r ffordd. Yn amlwg, ni ellir disgwyl i bobl fyw yn yr amgylchiadau hyn. Ac felly, hoffwn ddeall gan Lywodraeth Cymru: pa bolisïau a pha brosesau sydd gan y Llywodraeth ar waith i flaenoriaethu a rheoli traffig mewn amgylcheddau trefol? Ni ellir disgwyl i bobl Beaufort fyw y bywydau y maen nhw'n eu byw, ac mae'n bwysig bod y Llywodraeth yn gallu creu'r strwythurau a'r fframweithiau i'w defnyddio i wneud penderfyniadau i'w galluogi i fyw eu bywydau.

Hoffwn hefyd ofyn am ddatganiad gan y Llywodraeth ar ddyfodol bysiau a'r polisi bysiau. Clywais y newyddion dros y penwythnos am y toriadau i wasanaethau yng Nghaerdydd. Mae hyn yn rhywbeth yr ydym wedi'i weld nifer o weithiau ym Mlaenau Gwent, ac mae gwasanaethau bysiau sy'n gwasanaethu cymunedau Blaenau Gwent ac sy'n cysylltu Blaenau Gwent â chymunedau mewn mannau eraill ac â chyfleodd cymdeithasol, siopa a gwaith yn chwalu'n llwyr. Nawr, mae'n ymddangos i mi, os nad ydym ni'n gallu cynnal gwasanaeth bws sy'n gwasanaethu prifddinas Cymru mewn ardal drefol a phoblog, yna mae'n rhaid bod yr argyfwng sy'n wynebu gwasanaethau bysiau mewn mannau eraill llawer yn fwy. Hoffwn weld datganiad gan y Llywodraeth ar yr hyn y mae'n bwriadu ei wneud i ddatrys, ymateb ac ymdrin â'r argyfwng hwn. Rwy'n ymwybodol bod yna ymgynghoriad yn mynd rhagddo ar hyn o bryd ac rwy'n ymwybodol bod y Llywodraeth yn bwriadu deddfu ar y mater hwn cyn diwedd y Cynulliad hwn. Ond mae hynny'n mynd i fod yn dair, neu o bosib pedair blynedd cyn y cawn ni ateb i'r broblem hon. Nid wyf yn credu y gallwn ni aros cyhyd â hynny. Rwy'n credu bod angen inni gael ymateb gan y Llywodraeth yn gynnar ac o fewn yr ychydig wythnosau neu fisoedd nesaf i ymateb i'r hyn yr wyf i'n credu sy'n argyfwng gwirioneddol sy'n wynebu gwasanaethau bws ar hyd a lled Cymru.

Rwy'n gofyn hefyd am ddatganiad gan y Llywodraeth ar ddynodi safleoedd o ddiddordeb gwyddonol arbennig a lleoedd arbennig eraill. Mynychais ymchwiliad cyhoeddus fore dydd Gwener ym Mlaenafon gyda'r Aelod dros Dor-faen, fy ffrind da Lynne Neagle, a bu'r ddau ohonom yn siarad yn yr ymchwiliad cyhoeddus hwnnw am y cais a allai fod yn drychinebus a dinistriol i gloddio mewn ardal a elwir yn 'Tir Pentwys', sy'n ffinio ein dwy etholaeth. Nawr, er na fyddwn i'n disgwyl i'r Llywodraeth wneud sylwadau ar unrhyw ymchwiliad cynllunio byw, yr hyn y byddwn i yn disgwyl y byddai'r Llywodraeth yn gallu ei wneud yw rhoi syniad bras inni o'i pholisi a'i dull o ddynodi ardaloedd yn gyffredinol. Nid yw mor bell yn ôl â hynny pan  oeddwn i'n sefyll yma yn lansio parc rhanbarthol y Cymoedd ac yn sôn am uchelgeisiau a dymuniadau'r Llywodraeth i'n gweld ni'n mwynhau tirwedd a threftadaeth Cymoedd de Cymru, ac rydym ni bellach yn gweld busnes sydd eisiau dinistrio'r dreftadaeth a'r dirwedd honno. Mae'r ddau beth yn gwbl anghydnaws. Felly, rwy'n gobeithio y bydd y Llywodraeth yn gallu gwneud datganiad ar y mater hwn hefyd.