Part of the debate – Senedd Cymru am 5:37 pm ar 30 Ionawr 2019.
Na, oherwydd gallai Theresa May fod wedi dewis llwybr hollol wahanol, sef dweud, ar y cychwyn cyntaf, ein bod eisiau'r math o gytundeb gyda'r Undeb Ewropeaidd ag y mae Canada, De Korea a llond dwrn o wledydd eraill wedi llwyddo i'w sicrhau, sy'n cadw mesur eang o fasnach rydd rhyngom, ond nid yw'n cynnwys yr holl gymhlethdod llywodraethol a arweiniodd at ganlyniad y refferendwm, a'r hyn sy'n gefndir i'n dadl mewn gwirionedd. Credaf mai'r hyn sy'n amlwg o araith y Cwnsler Cyffredinol heddiw yw nad yw erioed wedi derbyn canlyniad y refferendwm ym mis Mehefin 2016 wrth gwrs, ac yn ddiweddar maent wedi dod ychydig yn fwy agored a thryloyw ynglŷn â rhywbeth y maent bob amser wedi bod eisiau ei wneud, sef gwrthdroi'r bleidlais honno. Hynny yw, mae pawb wedi esgus cefnogi pleidlais mwyafrif pobl Prydain ddwy flynedd yn ôl, ond maent bob amser wedi bod eisiau naill ai ei thanseilio mor angheuol fel ei bod yn ddiystyr, neu roeddent eisiau ceisio ei gwrthdroi, yn benodol, fel y maent bellach yn ei ddweud, drwy ail refferendwm, hyd yn oed cyn i ganlyniad y refferendwm cyntaf gael ei weithredu.
Wrth gwrs, mae hanes o hyn ledled Ewrop; mae pobl wedi gorfod dal ati i bleidleisio hyd nes eu bod yn cynhyrchu'r canlyniad y mae sefydliad dwfn yr UE, yng ngeiriau Mr Varoufakis, ei eisiau. Wel, y tro hwn, nid yw'n mynd i ddigwydd, ac mae'n flin gennyf ein bod yn y sefyllfa annymunol hon heddiw, ond nid ydym byth yn mynd i allu cyflawni canlyniad y refferendwm ar sail polisi o dynnu 'dim cytundeb' oddi ar y bwrdd, gan mai dyna'r arf cryfaf a oedd gan Brydain erioed yn y trafodaethau hyn. Oherwydd, bydd, mae'n sicr y bydd rhai dirdyniadau os ceir 'dim cytundeb' ar 29 Mawrth; bydd yna gostau trosiannol—nid oes unrhyw amheuaeth am hynny—ond gan y bydd yr Undeb Ewropeaidd hefyd yn wynebu costau sylweddol iawn, mae hyn yn profi nad oes gan y sefydliad gwleidyddol dwfn ym Mrwsel unrhyw ddiddordeb yn lles pobl Ewrop, heb sôn am bobl y Deyrnas Unedig. Nid ydynt eisiau cytundeb, oherwydd maent am gosbi Brexit i atal pobl eraill a allai ddewis yr un llwybr ag y gwnaeth Prydain ddwy flynedd a hanner yn ôl.
Ond gadewch i ni beidio goramcangyfrif y costau a osodir ar Brydain os na cheir cytundeb. Mae'n wir fod allforion i'r Undeb Ewropeaidd yn bwysig; roedd gwerth allforio nwyddau yn £164 biliwn mewn economi o £2 triliwn, a 2.5 y cant yw cyfradd y tariff cyfartalog yn nhariff allanol cyffredin yr UE. Bydd yn llawer pwysicach i rai sectorau o'r economi, yn enwedig amaethyddiaeth, nag i eraill, ond mae amaethyddiaeth yn llai na 2 y cant o'r—[Torri ar draws.] Nid oes gennyf amser, mae'n ddrwg gennyf, na. Mae gennyf bedair munud a hanner; nid oes gennyf amser i ildio. Hoffwn ildio, ond ni allaf.
Ond rydym yn fewnforwyr net enfawr o ran bwyd. Ceir marchnad enfawr o fewn y Deyrnas Unedig i ffermwyr Prydain fanteisio arni os na cheir cytundeb. Y rhai a fydd ar eu colled o ddifrif fydd ffermwyr tramor: cynhyrchwyr cig moch yn Nenmarc, cynhyrchwyr gwin yn Ffrainc, cynhyrchwyr letys yn Sbaen—nid fy mod yn poeni llawer am hynny. Felly, mae dyfodol Prydain y tu allan i'r Undeb Ewropeaidd, sy'n rhan sy'n crebachu o'r fasnach fyd-eang: 30 y cant o fasnach y byd yn 1980, i lawr i 15 y cant yn awr, a bydd i lawr i 10 y cant ymhen 20 mlynedd. Gadewch i ni adael yr undeb sglerotig hwn. Gadewch i ni fod yn barod i sefyll dros ein hegwyddorion a chredu ynom ein hunain fel gwlad i sicrhau llwyddiant yn y byd gyda'r rhyddid a ddaw yn sgil gadael yr Undeb Ewropeaidd.